Άγαλμα του τελευταίου βασιλιά των Ατζέκων Κουατεμόκ
στην πόλη του Μεξικού.
Σαν σήμερα 13/8/ 1521, ο Ισπανός κατακτητής
"κονκισταδόρος * " Ερνάν Κορτές , συλλαμβάνει τον τελευταίο
Αζτέκο Αυτοκράτορα των Κουαουτέμοκ, στην σημερινή πόλη του Μεξικού.
Οι Ατζέκοι ήταν εκείνοι που αποτέλεσαν το
μεγαλύτερο εμπόδιο για την Iσπανική κυριαρχία της Αμερικής. Αν και από μία άποψη, ήταν ένας
λαός της Λίθινης Εποχής - αφού δεν είχαν ανακαλύψει τον τροχό - οι Αζτέκοι
είχαν δημιουργήσει ένα εντυπωσιακό πολιτισμό. Είχαν οικοδομήσει στο μέσο της
λίμνης Τεξκόκο (στην τοποθεσία της σημερινής Πόλης του Μεξικού), όχι μόνο μία
από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου την εποχή εκείνη, αλλά και μία από τις
πιο όμορφες. Η Τενοχτιτλάν είχε πληθυσμό τουλάχιστον 250.000 κατοίκων και ήταν
μία μόνο από τις πόλεις της εκτεταμένης επικράτειας των Αζτέκων.
Αρχικά λόγω μίας προφητείας οι
Αζτέκοι είχαν υποδεχθεί ως Θεούς του Ισπανούς κατακτητές. Στην συνέχεια ήταν φανερό πως θα ήταν οι δυνάστες τους, και οι καταστροφείς του πολιτισμού τους, για αυτό και αντιστάθηκαν σθεναρά.
Η μάχη μεταξύ των δύο πολιτισμών ήταν
άνιση. Από την μία οι Ισπανοί με κανόνια και τουφέκια, και από την άλλη οι
αυτόχθονες ιθαγενείς με τόξα. Το αποτέλεσμα της άνισης αυτής μάχης ήταν
καταδικασμένο εξ αρχής. Όταν η τεράστια πυραμίδα του Χουιτζιλοποχτλί
έπεσε στους Ισπανούς, βρήκαν στην κορυφή της μία μάζα ξεραμένου αίματος και
γδαρμένων ανθρώπινων μελών, καθώς και τα κεφάλια των θυσιασμένων συντρόφων
τους, από τις ανθρωποθυσίες υπαγόρευε η θρησκεία των Αζτέκων, ιδίως ο θεός τους
Χουτζιλοποχτλί, ο οποίος απαιτούσε διαρκώς ανθρώπινες καρδιές, τις οποίες
ξερίζωναν από τα θύματα, στους μεγάλους πυραμιοδοειδείς ναούς τους.
Ήταν τόσο σκληρή η εικόνα, ώστε ακόμη και η καρδιά του «χασάπη» των
Ιθαγενών Κορτέζ ράγισε, και προσπάθησε να πείσει τον βασιλιά Κουατεμόκ
να παραδοθεί. Αυτός όμως απείλησε με θάνατο όποιον μιλούσε για ειρήνη και μόνο
όταν τα 9/10 της πόλης είχαν καταληφθεί, προσπάθησε να δραπετεύσει με ένα κανό
αλλά αιχμαλωτίστηκε. Ο Κορτέζ τον βασάνισε, ώστε να αποκαλύψει την κρυψώνα των
τεράστιων ποσοτήτων χρυσού, που είχαν συγκεντρώσει οι Ισπανοί, πριν αναγκασθούν
σε φυγή, κατά την Νύχτα των Στεναγμών. Στις 13 Αυγούστου 1521, ο Κορτέζ
εξαπέλυσε την τελική επίθεση εναντίον των τελευταίων υπερασπιστών και η πόλη
έπεσε, οι Αζτέκοι είχαν ηττηθεί.
Ο Κορτέζ κατέλυσε τη μεγαλύτερη δύναμη του Δυτικού Ημισφαιρίου και ενέπνευσε μία σειρά κονκισταδόρων για να εξαπλώσουν την ισπανική κυριαρχία στα βόρια και τα νότια.
Τρία χρόνια αργότερα, οι Μάγιας του Γιουκατάν έπεσαν στον Αλβαράδο, και μεταξύ 1531 και 1533 ο Πιζάρο κατέκτησε την αυτοκρατορία των Ίνκας στο Περού. Ήταν το κύκνειο άσμα των μεγάλων προκολομβιανών πολιτισμών. Με τους κονκισταδόρες ήλθαν οι μάστιγες των ασθενειών, της σκλαβιάς, του βίαιου προσηλυτισμού και της καταστροφής των πολιτισμών.
Ο Κορτέζ κατέλυσε τη μεγαλύτερη δύναμη του Δυτικού Ημισφαιρίου και ενέπνευσε μία σειρά κονκισταδόρων για να εξαπλώσουν την ισπανική κυριαρχία στα βόρια και τα νότια.
Τρία χρόνια αργότερα, οι Μάγιας του Γιουκατάν έπεσαν στον Αλβαράδο, και μεταξύ 1531 και 1533 ο Πιζάρο κατέκτησε την αυτοκρατορία των Ίνκας στο Περού. Ήταν το κύκνειο άσμα των μεγάλων προκολομβιανών πολιτισμών. Με τους κονκισταδόρες ήλθαν οι μάστιγες των ασθενειών, της σκλαβιάς, του βίαιου προσηλυτισμού και της καταστροφής των πολιτισμών.
Μέσα σε 50 χρόνια από τη δημιουργία του πρώτου προγεφυρώματος στο Νέο
Κόσμο, οι Ισπανοί είχαν ήδη ξεκινήσει να επεκτείνουν την κυριαρχία τους σε
ολόκληρη την ήπειρο. Επιπλέον, ο πλούτος από τα ορυχεία χρυσού και ασημιού του
Μεξικού και του Περού, που έστελναν πίσω στην Ευρώπη, προκάλεσε τέτοια άνοδο
στις τιμές, ώστε σχεδόν κατέρρευσε το πρωτόγονο οικονομικό σύστημα του 16ου
αιώνα. Υπολογίζεται πως ο Κορτέζ απέσπασε από τους Αζτέκους χρυσό αξίας
6.300.000 δολαρίων και πως μέσα σε 40 χρόνια από τη νίκη του στην Τενοχτιτλάν,
η Ισπανία είχε λάβει από τις νέες κτήσεις της 100 τόνους χρυσού, ποσότητα
διπλάσια απ' όση είχε μαζί όλη η υπόλοιπη Ευρώπη. Την ίδια περίοδο, 6.785 τόνοι
ασήμι πέρασαν τον Ατλαντικό για την Ισπανία.
Από τις νέες χώρες τους, οι Ισπανοί εξήγαγαν πλούτο με τη μορφή των
διαμαντιών, φτερών, πολύτιμων αντικειμένων, εξωτικής ξυλείας, μπαχαρικών,
εδεσμάτων (συμπεριλαμβανομένης της σοκολάτας) και δερμάτων. Όλα αυτά ήταν
αρκετά, ώστε να υποστηρίξουν οικονομικά τους πολέμους του Καρόλου Ε΄ και του
Φιλίππου Β΄ και την Αντιμεταρρύθμιση και μετέτρεψαν τον 16ο αιώνα, στον αιώνα
της Ισπανίας.
Παραπομπή: Κονκισταδόροι, οι πρωταγωνιστές της κατάκτησης, για
λογαριασμό της Ισπανίας, της κεντρικής και νότιας Αμερικής. Ήταν, συνήθως,
άνθρωποι με εξαιρετικό θάρρος, παρακινημένοι από δίψα για πλούτο και
θρησκευτικό φανατισμό, που συμπεριφέρθηκαν με τρομακτική ωμότητα στους
αυτόχθονες κατοίκους των περιοχών που κατέλαβαν. Νεότερες έρευνες έδειξαν πως
δεν ήταν μόνο σφυριά, λόγχες από ατσάλι και μικρά κανόνια τα όπλα που
χρησιμοποίησαν οι Ισπανοί κατακτητές για να σκοτώσουν τους Ίνκας στο Περού.
Τους χτυπούσαν με ρόπαλα και τελετουργικά σκήπτρα, τα οποία είχαν πάρει από
τους ντόπιους, με τόση βιαιότητα που έσπαγαν τα κρανία τους.
Στη δράση των «πολιτισμένων» Χριστιανών Ευρωπαίων Ισπανών ως εκ των πλείστων
κατακτητών, οφείλεται η δημιουργία της
αποικιακής αυτοκρατορίας της Ισπανίας αλλά, σε πολύ μεγάλο βαθμό, και η εξολόθρευση
των προκολομβιανών πολιτισμών της αμερικανικής ηπείρου.
·