'Πνευματική ασάφεια', και δημοκρατία....

«Το πρώτο βήμα για να εξοντώσεις ένα έθνος, είναι να διαγράψεις τη μνήμη του. Να καταστρέψεις τα βιβλία του, την κουλτούρα του, την ιστορία του. Μετά να βάλειςκάποιον να γράψει νέα βιβλία, να κατασκευάσει μια νέα παιδεία, να επινοήσει μια νέα ιστορία. Δεν θα χρειαστεί πολύς καιρός για να αρχίσει αυτό το έθνος να ξεχνά ποιο είναι και ποιο ήταν».

Εάν στην παραπάνω φράση  του Milan Kundera, συνυπολογίσουμε στην περίπτωση της Ελλάδος,  την ανικανότητα και την ανεπάρκεια  της πολιτικής - και όχι μόνο ηγεσίας -, η οποία βαφτίζεται ‘δημιουργική ασάφεια’ αλλά και ‘ασύμμετρη απειλή’, τότε το μέλλον είναι ήδη προδιαγεγραμμένο...

Η κουλτούρα του ‘τίποτα’ η οποία έχει επικρατήσει στο παρακμιακό - παρισιτικό μοντέλο της Ελληνικής κοινωνίας, όπου όλα λειτουργούν καιροσκοπικά και εξ ανάγκης, δίχως στρατηγικό σχεδιασμό και όραμα,  εξακολουθεί και βασιλεύει. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο όλα κρύβονται κάτω από το χαλί, για να μην χαλάσει η εικόνα της ‘προοδευτικότητας’ και της έξωθεν καλής μαρτυρίας.... 

Και εντελώς τυχαία, τα ‘ανώτερα εκκολαπτήρια γνώσης και παιδείας’ είναι υπό κατάληψη, αλλά  κατά τα άλλα έχουμε δημοκρατία….

Δημοκρατία όμως δίχως πνευματική καλλιέργεια δεν νοείται ούτε ως έννοια ούτε ως πραγματικότητα. Για να συλλάβει κανείς την έννοια της δημοκρατίας στην ουσία της, αλλά και για να την πραγματώσει ως άτομο και ως σχέση με τον εαυτό του και ως σχέση με τους άλλους, απαιτείται να έχει υψηλό βαθμό πνευματικής καλλιέργειας. 

Η πνευματική καλλιέργεια όμως όπως έχω πολλάκις αναφέρει,  δεν είναι μόνο προϋπόθεση της δημοκρατίας, αλλά μόνιμος και σταθερός σκοπός. Μέσα στην δημοκρατία ο άνθρωπος αξιολογείται κυρίως ως πνευματικό ον και ως ηθική προσωπικότητα. Τα μέτρα των αξιών της δημοκρατίας είναι το πνεύμα και η αρετή. Δίχως αυτά,  δεν υπάρχει δημοκρατία. 

Ο κίνδυνος για την δημοκρατία ήταν και είναι πάντοτε η τυχόν μείωση μέσα της του βαθμό της πνευματικής καλλιέργειας. Πρώτο μέλημα της δημοκρατίας λοιπόν δεν πρέπει να είναι απλώς η ευημερία, αλλά η παιδεία των πολιτών. Με την παιδεία η δημοκρατία θέλει να αναδείξει τον άνθρωπο, τις αρετές και τις δεξιότητες του.

Όταν η δημοκρατία περνά κρίση, ή όταν η πνευματική καλλιέργεια κινδύνευε τότε η κατάσταση της κοινωνίας παρουσιάζεται συγκεχυμένη.  Οι άνθρωποι χάνουν τα σταθερά κριτήρια των αξιών. Όπως αναφέρει ο Antonio Gramsci:

«Αν καταφέρεις να κυριεύσεις το πνεύμα των ανθρώπων, τότε η θέληση και οι πράξεις τους θα ακολουθήσουν».

Ο μορφωμένος πολίτης, είναι ο καλύτερος θεματοφύλακας και προστάτης του δημοκρατικού πολιτεύματος, αφού αυτός είναι σε θέση αφού σκεφθεί να κρίνει να αποφασίζει εκλέγοντας τους άριστους που θα προάγουν και θα εξασφαλίσουν την ευημερία της πολιτείας. 

Όλα τα παραπάνω φυσικά στοχεύουν στην απογοήτευση και στον θυμό της κοινωνίας, «βούτυρο στο ψωμί» δηλαδή όσων απεργάζονται ολοκληρωτικές λύσεις και την πραγματική οπισθοδρόμηση των κοινωνιών.....

Σε κάθε περίπτωση, η εθνική στρατηγική δεν θα πρέπει να είναι ούτε “δεξιά” ούτε “αριστερή. Θα πρέπει να επιλέγεται ανάλογα με τις επιταγές της συγκεκριμένης περίστασης. Αλοίμονο στη χώρα και την πολιτική της ηγεσία, αν ερμηνεύει την συγκεκριμένη κατάσταση με “δεξιές” ή “αριστερές” προτιμήσεις». Εκείνο που διακυβεύεται δεν είναι η οικονομία μονάχα, αλλά το ελληνικό έθνος στο σύνολό του, η επιβίωσή και προκοπή του...

Κατά τα άλλα χρόνια πολλά και του χρόνου με υγεία : )