Ο Θησέας, ο Κένταυρος Ευρυτίωνας, και η Ιπποδάμεια.

Στην πλατεία Βικτωρίας, υπάρχει ένα γλυπτό ο οποίο απεικονίζει  την μάχη του   Θησέα, του  Κένταυρου Ευρυτίωνα, και της  Ιπποδάμειας. Το γλυπτό κοσμούσε τη πλατεία Συντάγματος  για αρκετά χρόνια μέχρι το 1938, στην συνέχεια μετακινήθηκε στην στη πλατεία Βικτωρίας. Μάλλον κρίθηκε πως ταίριαζε στην κεντρικότερη πλατεία της χώρας... 

Τι και εάν ο Θησέας θεμελίωσε το μεγαλείο των Αθηνών ενώνοντας τους δήμους της Αττικής(για αυτό τον λόγο λέμε «Αι Αθήναι»). Την ανάμνηση αυτή εόρταζαν οι Αθηναίοι στις 16 Εκατομβαιώνος με τα «Συνοίκια» ή «Συνοικέσια».

Το γλυπτό απεικονίζει σύμφωνα με το μύθο, τον ήρωα των Αθηνών Θησέα να σώζει την πανέμορφη Ιπποδάμεια, σύζυγο του βασιλιά των Λαπιθών Πειρίθου, από το μεθυσμένο Κένταυρο Ευρυτίωνα. (*)

Ο Κένταυρος έχει ανασηκωθεί στα πίσω του πόδια, με το αριστερό του χέρι σφίγγει την απελπισμένη Ιπποδάμεια και με το δεξιό κρατάει μία πέτρα, με την οποία προσπαθεί να χτυπήσει το Θησέα. 

Ο Θησέας   προσπαθεί να τον ρίξει, κρατώντας με το αριστερό του χέρι το πόδι του Κενταύρου,  τραβώντας τον ταυτόχρονα με το δεξί χέρι από τα μαλλιά. Το μέγεθος του Κενταύρου αντισταθμίζεται από τη ρώμη του ήρωα Θησέα. Πεσμένη στο έδαφος μία ακόλουθος της Ιπποδάμειας παρακολουθεί ανήμπορη τη σκηνή. 

Το γλυπτό φιλοτεχνήθηκε στο Βερολίνο το 1906 από το Γερμανό γλύπτη Γιοχάνες Πφουλ (Johannes Pfuhl, 1846 - 1914), από γαλβανισμένο μπρούντζο σε εργοστάσιο της Γερμανίας,  και το 1927 δωρίθηκε στον Δήμο Αθηναίων. Θεωρείται ένα από τα σπάνια έργα, καθώς δεν υπάρχει άλλο αντίστοιχου μεγέθους, κατασκευασμένο με την ίδια μέθοδο (γαλβανισμένος μπρούντζος).

(*) Ο Πειρίθους, Βασιλιάς των Λαπιθών και ετεροθαλής αδερφός των Κενταύρων κάλεσε τον Ευρυτίωνα, έναν Κένταυρο στο γάμο του με την Ιπποδάμεια. Ο Ευρυτίωνας -όπως και οι υπόλοιποι Κένταυροι- φημιζόταν για την ανάρμοστη συμπεριφορά του. Στο γάμο του Πειρίθους, ο Ευρυτίωνας μέθυσε με συνέπεια να παρεκτραπεί και να επιχειρήσει να απαγάγει την όμορφη Ιπποδάμεια.
Οι Λαπίθες εξοργίστηκαν με την ασέβεια που έδειξε ο καλεσμένος στον γάμο του βασιλιά τους. Του έκοψαν τα αυτιά και τη μύτη και τον διέταξαν να φύγει από γλέντι. Όταν οι Κένταυροι πληροφορήθηκαν την πράξη των Λαπιθών, τους επιτέθηκαν. Τα βίαια πλάσματα ρίχτηκαν στην μάχη με πέτρες και κορμούς δέντρων.
Αν και οι Κένταυροι υπερίσχυαν σε δύναμη δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τους Λαπίθες, οι οποίοι είχαν με το μέρος τους ένα ισχυρό όπλο, τον Θησέα. Ο Θησέας ήταν καλεσμένος στον γάμο και αδελφικός φίλος του γαμπρού. Οι Λαπίθες κυνήγησαν και έδιωξαν, όσους Κενταύρους επέζησαν, μακριά από το Πήλιο....