Ο Ηρακλής ως αρχέτυπο ήρωα

Φωτογραφία, Ηρακλής, Giovanni Caccini, Uffizi Gallerie Tuscany, Italy

"Και ο Ηρακλής, αφού ανατράφηκε και µορφώθηκε, και προπαντός µε την επίµονη σωµατική άθληση, έφτασε να γίνει ανώτερος απ’ όλους τους άλλους στη σωµατική ρώµη και φηµισµένος για την ευγένεια της ψυχής". 
(∆ιόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη, 4, 10, 2)

"Μια µέρα, όταν ο Ηρακλής ήταν ακόµη νέος, καθόταν σ’ ένα ήσυχο σταυροδρόµι και σκεφτόταν ποιο δρόµο ν’ ακολουθήσει στη ζωή του. Το δρόµο του αγώνα και της προσφοράς στους ανθρώπους ή το δρόµο της διασκέδασης και της απόλαυσης;
Τότε του φάνηκε ότι τον πλησίασαν δύο γυναίκες. Η µια ήταν ντυµένη απλά χωρίς κανένα στολίδι, ενώ η άλλη ήταν ντυµένη πολύ όµορφα κι είχε πολλά στολίδια. Αυτή µίλησε πρώτη στον Ηρακλή και του είπε:
-Ηρακλή, είσαι ο δυνατότερος άνθρωπος στη γη. Μπορείς ν’ αρπάξεις ό,τι θέλεις, χωρίς ποτέ να εργαστείς. Αν µε ακολουθήσεις, ο δρόµος της ζωής σου θα είναι πολύ εύκολος κι ευχάριστος. Θα απολαύσεις χωρίς κόπο πολλές χαρές και διασκεδάσεις.
-Ποια είσαι εσύ; τη ρώτησε ο Ηρακλής.
-Οι φίλοι µου µε λένε Ευτυχία και οι εχθροί µου µε λένε Κακία, του απάντησε.
Πλησίασε τότε και η άλλη γυναίκα.
-Ηρακλή, του είπε, µε λένε Αρετή. Αν ακολουθήσεις το δικό µου δρόµο, η ζωή σου θα είναι γεµάτη κόπους και αγώνες αλλά και καλά έργα. Με τη δύναµη που σου έδωσαν οι θεοί θα ευεργετείς τους ανθρώπους κι εκείνοι θα σε αγαπούν και θα σε τιµούν.
Ο Ηρακλής αποφάσισε να χρησιµοποιήσει τη δύναµή του, για να βοηθήσει τους ανθρώπους. Γι’ αυτό διάλεξε το δρόµο της Αρετής".

(Ξενοφώντας, Αποµνηµονεύµατα, 2, 1, 21 )