Η προέλευση του Πληθυντικού ευγενείας

Ο Φαυστήλος με τους Ρωμύλο και Ρώμο.

Ο Πληθυντικός ευγενείας λέγεται ότι πρώτο- χρησιμοποιήθηκε τον έβδομο αιώνα προ Χριστού στην Ρώμη. Εκείνη την εποχή, ιδρυτές και πρώτοι συνεπώς Βασιλείς της Ρώμης, ήταν τα δίδυμα αδέλφια και ήρωες Ρωμύλος (λατ.Romulus) και Ρώμος (λατ. Remus) . Γεννήθηκαν το 771 π.Χ. πατέρας τους ήταν ο Θεός Άρης, και μητέρα τους η Ρέα Συλβία.

Η Ρέα Συλβία ήταν θυγατέρα του Νουμίτωρα (απόγονος του Τρώα ήρωα Αινεία), βασιλιά της Άλβα Λόνγκα. Ο νεότερος όμως αδερφός του ο Αμούλιος επιβουλεύτηκε το θρόνο του Νουμίτωρα , γι' αυτό και θανάτωσε όλους τους αρσενικούς απογόνους του αδερφού του. Την δε Ρέα Συλβία, εξανάγκασε να γίνει μια από τις Εστιάδες Παρθένες, ιέρειες της θεάς Βέστα, οι οποίες ήταν ορκισμένες να διαφυλάξουν την παρθενία τους για μια περίοδο τριάντα ετών. Με την πράξη του αυτή, ο Αμούλιος θεωρούσε πως εξασφάλιζε ότι ο Νουμίτωρας δεν θα αποκτούσε άλλο διάδοχο. Ο Θεός Άρης όμως την αποπλάνησε στο δάσος, με αποτέλεσμα να γεννηθούν δύο δίδυμα αγόρια ο Ρωμύλος και ο Ρώμος.

Όταν ο Αμούλιος το έμαθε αυτό εξοργίστηκε και , εξορισμένος φυλάκισε τη Ρέα Συλβία και διέταξε έναν υπηρέτη του να θανατώσει τα μωρά. Ο υπηρέτης όμως λυπήθηκε τα δύο νεογνά, και για αυτό τα άφησε σε μία σκάφη στις όχθες του ποταμού Τίβερη, ελπίζοντας πως κάποιος θα τα βρει και θα σωθούν. Η σκάφη πιάστηκε στην ρίζα μιας συκιάς, όπου μία λύκαινα που μόλις είχε χάσει τα δικά της μικρά, βρήκε τα δίδυμα και τα θήλασε. Στη σπηλιά της τα βρήκε ο βοσκός Φαυστύλος, και τα πήρε στην καλύβα του όπου τα μεγάλωσαν μαζί με τη γυναίκα του.

Η λύκαινα θυλάζει τον Ρώμο και Ρωμύλο.

.

Τα δύο αδέλφια μεγάλωσαν σαν βοσκοί στην καλύβα του Φαυστύλου. Όταν ενηλικιώθηκαν έμαθαν τι είχε συμβεί με τον Αμούλιο, τον οποίο και εκθρόνισαν, επαναφέροντας στο θρόνο της Άλβας Λόνγκας τον Νουμίτωρα. Ο Νουμίτωρας τους παραχώρησε το μέρος όπου τους βρήκε και τους μεγάλωσε ο Φαυστύλος, για να χτίσουν εκεί μια πόλη.

Τα δύο αδέλφια διαφώνησαν για το πού ακριβώς έπρεπε να χτιστεί η πόλη. Επικαλέστηκαν τότε τους οιωνούς, ο μεν Ρωμύλος πάνω στον Παλατίνο Λόφο, ο δε Ρώμος στον Ρεμώριο, που είναι η βορειοδυτική άκρη του Αβεντίνου Λόφου.
Στον Ρωμύλο παρουσιάστηκαν 12 γύπες ενώ στον Ρώμο 6. Η Ρώμη λοιπόν θεμελιώθηκε πάνω στον Παλατίνο Λόφο.

Όταν χτιζόταν η πόλη, το 754 π.Χ., τα δύο αδέλφια μάλωσαν και πάλι, και ο Ρωμύλος σκότωσε τον Ρώμο και έμεινε μοναδικός βασιλιάς. Αυτό συνέβη στις 21 Απριλίου του 753 π.Χ.

Ο Ρωμύλος θέσπισε πολιτικά όργανα που διατηρήθηκαν για αιώνες. Τη Σύγκλητο, η οποία ήταν ένα συμβούλιο που αποτελούταν από τους αρχηγούς των ρωμαϊκών γενών (patres) , και τη συνέλευση του λαού. Εξαιτίας της δολοφονίας του Ρώμου, «γεννήθηκε» ο πληθυντικός ευγενείας όπως αποκαλείται σήμερα.

Πιο συγκεκριμένα, μετά την δολοφονία του Ρώμου από τον αδελφό του Ρωμύλο, πολλές συμφορές βρήκαν την πόλη της Ρώμης και τον ίδιο τον Ρωμύλο. Ο Ρωμύλος θορυβημένος, ζήτησε χρησμό από το μαντείο για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

Ο χρησμός δόθηκε και ανέφερε, πάνω-κάτω, ότι αν δεν καθίσει ξανά μαζί του στο βασιλικό θρόνο ο δολοφονημένος αδερφός του, δεν πρόκειται να επανέλθει η ηρεμία στην Ρώμη. ( «ει μη συγκαλεσθή σοι ο σος αδελφός εν τω βασιλικώ θρόνω, ου μη σταθή η πόλις σου Ρώμη ούτε ησυχάση ο δήμος..» )

Ο Ρωμύλος, πονηρά σκεπτόμενος αποφάσισε πως η μόνη λύση είναι να κατασκευαστεί η εικόνα του νεκρού Ρώμου, την οποία θα τοποθετούσε δίπλα στον θρόνου του, όπου υπήρχε πια μόνο ο άδειος θρόνος του Ρώμου.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά κάθε φορά που εξέδιδε αποφάσεις, χρησιμοποιούσε τον πληθυντικό αριθμό «εμείς», και ταυτόχρονα υποχρέωνε, όσους του απεύθυναν τον λόγο, να χρησιμοποιούν τον πληθυντικό, σαν να απευθύνονταν ταυτόχρονα και στους δύο.. Κατ’ αυτόν τον τρόπο λέγεται πως «προήλθε» ο πληθυντικός.

H αρπαγή των Σαβίνων παρθένων από τους Ρωμαίους (1)

Αφού ο Ρωμύλος βασίλεψε 38 χρόνια, σε ηλικία 54 χρονών ενώ βρισκόταν στο Πεδίο του Άρεως επιθεωρώντας τον στρατό του μέσα σε θύελλα, τον άρπαξε στον ουρανό ο πατέρας του, ο Άρης. Μετά την εξαφάνισή του, λατρεύτηκε ως πολεμική θεότητα με το όνομα Κυρίνος (Quirinus).

Στα νεώτερα χρόνια ο πληθυντικός έλκει την καταγωγή του από την Αγγλία του 11ου αιώνα, όταν οι Γάλλοι άκουσαν τους Αγγλοσάξονες φεουδάρχες, να μιλούν στον πληθυντικό στους κολλίγους και αντιστρόφως, απευθυνόμενοι ο ένας στον άλλο ως εκπρόσωποι ομάδων. Οι Γάλλοι το εξέλαβαν ως ένδειξη πολιτισμού, αφού θεωρούσαν πως οι Αγγλοσάξονες ήταν πιο πολιτισμένοι από εκείνους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο υιοθέτησαν τον γραμματικό πληθυντικό εκλαμβάνοντάς τον ως πληθυντικό ευγενείας. Από την Γαλλία ο πληθυντικός ευγενείας πέρασε και σε άλλες γλώσσες.

Στην Ελληνική γλώσσα ο πληθυντικός ευγενείας εισήλθε ουσιαστικά τον 19ο αιώνα, καθώς η Γαλλική γλώσσα εκείνη την εποχή ήταν πολύ διαδεδομένη στην υψηλή κοινωνία της Ελλάδος.

Παραπομπή

(1) «…Μετά το κτίσιμο της πόλης (της Ρώμης), ο Ρωμύλος μάζευε διάφορα κακόφημα άτομα και όρισε ως άσυλο ένα τέμενος ανάμεσα στην Άκρα και στο Καπιτώλιο. Επίσης έκανε πολίτες όλους όσους κατέφευγαν στην πόλη από τις γειτονικές. Επειδή δεν υπήρχαν αρκετές γυναίκες να τους παντρέψει, όρισε ιππικό αγώνα προς τιμήν του Ποσειδώνα, αυτόν που γίνεται και σήμερα. Ήρθαν πολλοί, ιδίως Σαβίνοι, οπότε πρόσταξε να αρπάξουν τις παρθένες που είχαν έλθει, όλοι όσοι ήθελαν γυναίκα. Ο Τίτος Τάτιος, βασιλιάς των των Σαβίνων, θέλησε να ξεπλύνει την ντροπή με τα όπλα, αλλά συμβιβάστηκε με τον Ρωμύλο στην βάση να μοιραστούν εξουσία και πολιτεία. Ο Τάτιος δολοφονήθηκε στο Λαουΐνιο, οπότε βασίλεψε μόνος του ο Ρωμύλος με την έγκριση των Σαβίνων. Τον διαδέχθηκε ο Νουμάς Πομπίλιος, συμπολίτης του Τατίου, που πήρε τον θρόνο με την συγκατάθεση των υπηκόων του…». Στράβων