Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου 2008

Ο δρόμος της "εσωτερικής" αναζήτησης στις κρίσεις του 21 ου αιώνα

“Θα πρέπει να θυμάσαι ότι οι ανθρώπινες υπάρξεις, καθώς αναπτύσσονται και προοδεύουν, οφείλουν ένα μεγάλο χρέος στη γη, η οποία είναι η μητέρα τους, ο γονιός τους. Είναι πλασμένοι από την ουσία της και ζουν επάνω της και όλα όσα κάνουν εδώ στη γη, όλα όσα ανακαλύπτουν στην επιστήμη, όλα όσα δημιουργούν στην τέχνη ή στη βιομηχανία, είναι επίσης μέρος δικό της. Αλλά αυτή αναπτύσσεται με πιο αργό ρυθμό από τα παιδιά της και είναι καθήκον των παιδιών της να βοηθήσουν τη δική της εξέλιξη μέσα από τη δική τους. Επομένως, οτιδήποτε κάνεις, ας γίνεται όχι μόνο για το προσωπικό σου κέρδος ή συμφέρον, αλλά και για όφελος της Πλανητικής Ύπαρξης. Όσο περισσότερο μοιράζεσαι συνειδητά με αυτή την πελώρια Στοιχειακή μάνα ό,τι κάνεις, τόσο αυτό που κάνεις θα καρποφορεί και θα ευημερεί περισσότερο – όχι μόνο μέσα σ’ αυτήν, αλλά και σε σένα. Δεν υπάρχει κανένα πλάσμα πάνω στη γη, ούτε ακόμα και εκείνα που ήρθαν αργότερα στον πλανήτη που να μην ενδιαφέρουν την Πλανητική Ύπαρξη. Ο άνθρωπος έχει πολύ μεγάλη ευθύνη όχι μόνο προς τον εαυτό του, αλλά επίσης και προς τη μεγάλη ομαδική ψυχή της γης, τη μεγάλη μητέρα όλης της ανθρωπότητας”. 
Ντιον Φόρτσιουν «Κοσμικό Δόγμα»



Στην αυγή του 21ου αιώνα η ανθρωπότητα υποβάλλεται σε μια εξελικτική κρίση, στην οποία κρύβεται η επιλογή του πεπρωμένου της. Από την μια ο ανθρώπινος νους έχει επιτύχει μια τεράστια τεχνολογική ανάπτυξη, από την άλλη όμως, στέκει αποσβολωμένος και συγχυσμένος, καθώς, παντού παρατηρούνται πρωτοφανείς κρίσεις και συγκρούσεις. Λόγω της παγκοσμιοποίησης είναι έντονα τα φαινόμενα αποδόμησης αξιών και θεσμών, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται η ανασφάλεια του πολίτη, λόγω της σταδιακής διάλυσης σημαντικών μικροδομών συνοχής του κοινωνικού ιστού, όπως η οικογένεια.  

Ταυτόχρονα, οι οικονομικές συναλλαγές σε ένα περιβάλλον άκρατου φιλελευθερισμού της αγοράς, αναπτύσσονται με τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα, που αναιρούν τόσο παραδοσιακή μας αντίληψη για την έννοια του χρήματος, όσο και της πραγματικής του αξίας. Την ίδια στιγμή, η συγκέντρωση της παραγωγής σε πολυεθνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται πλέον σε ολόκληρο τον πλανήτη, είχε ως αποτέλεσμα, τον απόλυτο έλεγχο της αγοράς, και την συγκέντρωση της οικονομικής και συνεπώς και πολιτικής ισχύος, σε ολοένα και λιγότερα πρόσωπα. Αυτά είναι τα αποτέλεσμα μίας πολιτικής που εφαρμόζεται αιώνες τώρα, διαμορφώνοντας πολλαπλές, και τεχνίτες ως εκ των πλείστων ανάγκες στις ανθρώπινες κοινωνίες, ώστε να υποστηριχθεί το υφιστάμενο οικοδόμημα. Ένα οικοδόμημα που στηρίζεται στην αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, την ανεξέλεγκτη διεύρυνση του δανεισμού, και μία οικονομία, που θέτει αυτή τους κανόνες στην κοινωνία, και όχι η κοινωνία σε αυτήν.


Η ανισόρροπη και ανορθολογική αυτή οικονομική δόμηση των κοινωνιών, επέφερε και την πρόσφατη παγκόσμια κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, κρίση η οποία προβλέπετε να συνεχιστεί σε βάθος χρόνου. (Είναι χαρακτηριστικό πως οι ανταλλαγές αγαθών και υπηρεσιών αντιπροσωπεύουν σήμερα μόλις το 1,5 % των παγκόσμιων συναλλαγών, σε αντίθεση με τις χρηματιστηριακές μετακινήσεις και επενδύσεις, βραχυπρόθεσμες στο μεγαλύτερο μέρος τους οι οποίες αποτελούν και την συντριπτική πλειοψηφία).


Υπερχρέωση των πολιτών αλλά και των κρατών, αύξηση της διαφθοράς στην αγορά, μείωση των κοινωνικών παροχών, ολοκληρωτική υποδούλωση στο τραπεζικό σύστημα λόγω χρεών των νοικοκυριών, και εν τέλη οικονομική πίεση των μισθωτών και των συνθηκών εργασίας, θα είναι τα αποτελέσματα μίας τέτοιας κρίσης. Σε μία παρατεταμένη κρίση, δεν θα υπάρχουν όπως φάινεται πολλά περιθώρια αντίδρασης στις παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες δικτύων. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Mayer Amshell Rothschild ήδη από τον δέκατο έβδομο αίωνα, για την απόλυτη εξουσία του χρήματος :«Δώστε μου τον έλεγχο του νομίσματος μίας χώρας, και δεν με ενδιαφέρει ποιος κάνει τους νόμους της». 


 
Οι κρίσεις αυτές έχουν οδηγήσει πολλούς, να κάνουν λόγο για έναν επερχόμενο νέο παγκοσμιοποιημένο μεσαίωνα, (τηρουμένων των αναλογίων) καθώς κινδυνεύει ακόμα και αυτή η δημοκρατική εκπροσώπηση των πολιτών, εφόσον τα πραγματικά κέντρα εξουσίας δεν είναι πια τα εθνικά κράτη, αλλά διεθνή κέντρα αποφάσεων που ελέγχουν ουσιαστικά το οικονομικό σύστημα, την τεχνολογία, την πληροφορία, και τους θεσμούς. Τέτοια υπερεθνικά κέντρα εξουσίας είναι η Παγκόσμια τράπεζα, το διεθνές νομισματικό ταμείο, ο παγκόσμιος οργανισμός εμπορίου, G8, G20, οι τεχνοκράτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, οι μονοπωλιακού τύποι πολυεθνικές επιχειρήσεις, το Ν.Α.ΤΟ, και άλλα ελιτίστικα club όπως η Τριμερής επιτροπή η και η Λέσχη Μπίντελπεργ. 


Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του David Rockefeller σε εισήγηση του στην Λέσχη Μπίντελπεργκ το 1991: «...ο κόσμος σήμερα είναι πιο σύνθετος και προετοιμασμένος να δεχθεί μία παγκόσμια κυβέρνηση. Η υπερεθνική κυριαρχία μίας πνευματικής ελίτ και των παγκόσμιων τραπεζιτών είναι σίγουρα προτιμητέα σε σχέση με τον εθνικό αυτοπροσδιορισμό που υφίστατο έως τώρα.»

Η εξουσία στην πραγματικότητα δεν είναι πλέον αντιπροσωπευτική ούτε αιρετή, καθώς οι πολίτες μπορεί να έχουν την δύναμη της ψήφου σε τοπικό επίπεδο, αλλά οι εκπρόσωποι που εκλέγουν σε εθνικό επίπεδο, δεν έχουν πραγματική εξουσία, καθώς αυτοί εποπτεύονται στην πραγματικότητα από τα υπερεθνικά αυτά κέντρα, τα οποία διαχειρίζονται κεφάλαια μεγαλύτερα από τους προϋπολογισμούς των περισσοτέρων κρατών. (1)


Φαίνεται ότι σημαντικό όπλο στα χέρια της παγκοσμιοποίησης είναι η υποταγή συνειδήσεων των πολιτών, ή οποία επιτυγχάνεται με χειρουργικού τύπου επεμβάσεις, και όχι δια της απροκάλυπτης βίας ή του καταναγκασμού όπως στο παρελθόν κάτι που θα προκαλούσε αντιδράσεις. Τα μέσα που χρησιμοποιούνται είναι η υπονόμευση της πνευματικής δραστηριότητας, η χαμηλού επιπέδου δημόσια εκπαίδευση, ο έλεγχος των ΜΜΕ, η προώθηση προτύπων υπερκατανάλωσης, ο εκφυλισμός των ηθών και των θεσμών, έτσι ώστε τα εκατομμύρια των ανθρώπινων όντων να χάνουν τις ψυχοπνευματικές τους αντιστάσεις, και να υποχωρούν κάτω από το ανηλεές σφυροκόπημα της εξουσίας, η οποία «παίζει» με τις «τεχνητές καταναλωτικές τους ανάγκες».



Σε ένα τέτοιο περιβάλλον ο άνθρωπος έχει αποπροσανατολιστεί, κινδυνεύοντας να χάσει όχι μόνο την πνευματικότητα του, αλλά και την ίδια του την φυσική υπόσταση καθώς η Βιοτεχνολογία είναι έτοιμη να εκπορθήσει και το τελευταίο οχυρό, να παρέμβει δηλαδή στην γενετική δομή του ίδιου ανθρώπου, με την κατασκευή βιορομπότ. (Τα γεννητικά μεταλλαγμένα τρόφιμα, είναι ήδη μία πραγματικότητα.)


Έχουμε ανοίξει εκ νέου λοιπόν το κουτί της Πανδώρας, και εάν ναι μήπως έχει χαθεί αυτή την φορά και η ελπίδα; Σίγουρα όχι, η ελπίδα είναι πάντα στην καρδιά μας, στον Νου μας, και κυρίως εξαρτάται από τις πράξεις μας. Υπάρχουν αντιστάσεις που μπορούν να αναπτυχθούν στις προκλήσεις των καιρών.


Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκοσμιοποίηση, είναι η «πνευματικότητα» γιατί κάτι τέτοιο θα οδηγούσε τον άνθρωπο στην ιεράρχηση των πραγματικών αναγκών του, και συνεπώς στην αμφισβήτηση, και ανατροπή του συστήματος. Μία «πνευματικότητα» που υποδαυλίζεται ακόμα περισσότερο από την κρίση της σχέσης του ανθρώπου με την φύση, που ουσιαστικά αφορά την σχέση του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό.


Η επαφή με την «φύση», η επαφή δηλαδή του ανθρώπου με την αρμονία και την ζωή, είναι απορριπτέα από τον σύγχρονο τρόπο ζωής , καθώς κάτι τέτοιο θα σηματοδοτούσε σε απόρριψη του αστικού τρόπου ζωής, την στροφή των ανθρώπων στην ενδοσκόπηση και την συνειδητοποίηση του δεσμού μας με την Γαία, την φύση και των πραγματικών μας αναγκών. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε τροχοπέδη για μία καταναλωτική κοινωνία, όπου ο χρόνος για ενδοσκόπηση δεν υφίσταται, όπου ο ευημερισμός συνεπάγεται «ζω για το σήμερα», αδιαφορώντας για το κόστος. Η μελέτη του εαυτού μας αλλά και του κόσμου/φύσης, η παρατήρηση δηλαδή των δύο μεγάλων μυστηρίων μέσα και έξω από εμάς, σχετίζονται απόλυτα, καθώς αποτελούν και οι δύο διαστάσεις του μεγάλου μυστηρίου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Π. Ουσπένσκι:


«Είναι αδύνατον κανείς να μελετήσει ένα σύστημα του σύμπαντος χωρίς να μελετήσει τον άνθρωπο. Ταυτόχρονα είναι αδύνατον να μελετήσει κανείς τον άνθρωπο χωρίς να μελετήσει το σύμπαν. Ο άνθρωπος είναι μία εικόνα του κόσμου. Δημιουργήθηκε από τους ίδιους νόμους που δημιούργησαν ολόκληρο τον κόσμο. Αν ο άνθρωπος γνώριζε και καταλάβαινε τον εαυτό του, θα γνώριζε και θα καταλάβαινε ολόκληρο τον κόσμο, όλους τους νόμους που δημιουργούν και κυβερνούν τον κόσμο. Και αντίστροφα, μελετώντας και κόσμο και τους νόμους που κυβερνούν τον κόσμο, θα μάθαινε και θα καταλάβαινε τους νόμους που κυβερνούν τον ίδιο...Γι αυτό, η μελέτη του κόσμου και η μελέτη του ανθρώπου θα πρέπει να βαδίζουν παράλληλα και η μία να βοηθάει την άλλη». (2)




Τα αίτια της κρίσης του σύγχρονου κόσμου, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, έχουν να κάνουν συνεπώς με την αναζήτηση και την κατανόηση της πραγματικής μας «φύσης». Σε αυτή την αναζήτηση, η Ελληνική γλώσσα μπορεί να σταθεί αρωγός στην αποδικοποίηση της «ανθρώπινης φύσης» και όχι μόνο. Η λέξη «φύση» παράγεται από το ρήµα «φύω» το οποίο σηµαίνει, «γεννώ». Ως έννοια υποδηλώνει την ουσία των όντων, την εκδήλωση τους στην πραγματικότητα όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από τις αισθήσεις, και εν τέλη την σύσταση των πραγμάτων όπως π.χ. υπονοείται στη φράση «η φύση του ανθρώπου», και βεβαίως το «περιβάλλον», δηλαδή αυτό που περι-βάλλει, αυτό που αντιδιαστέλλεται προς το ανθρώπινο είτε αναφερόμαστε στον ίδιο τον άνθρωπο είτε στις κατασκευές του. Σε μία τέτοια συνάρτηση, εάν συμπεριλάβουμε στην «φύση» το σύνολο των έμβιων όντων, αλλά και του αντιληπτού από τις αισθήσεις του αυταπόδεικτου δηλαδή, τότε οτιδήποτε βρίσκεται πέραν αυτής, ανήκει στην σφαίρα του «μεταφυσικού» ή του «υπερφυσικού». (3)


«Mεταφυσική» είναι ο όρος που χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ο Αριστοτέλης, για να προσδιορίσει όσα δεν μπορεί να παρατηρήσει και να αντιληφθεί ο άνθρωπος με τις πέντε του αισθήσεις του. H «μεταφυσική», ανάλογα με την εποχή που εμφανίζεται, μπορεί να αναγνωριστεί ως φιλοσοφία, ως θρησκεία, ως οράματα μυστηριακών τελετών, πάντα όμως σε οποιαδήποτε μορφή της, στην «μεταφυσική» αναζητούνται οι νόμοι που διέπουν το σύμπαν, και υποδεικνύονται οι ατραποί που οδηγούν στην αναγνώριση της πνευματικής μη υλικής υπόστασης του κόσμου. Σύμφωνα με αρχαίες διδαχές, ο κόσμος ως πνεύμα και ύλη ταυτόχρονα, αναπτύσσεται και προοδεύει, ενώ διαφορετικοί βαθμοί οργάνωσης, συνθέτουν ένα συνεχές γίγνεσθαι της ζωτικής της δύναμης που κινεί τον κόσμο. Και ο άνθρωπος αποτελεί μια μεταφυσική ύπαρξη, καθώς αποτελείται όχι μόνο από το υλικό του σώμα, αλλά από πνεύμα και ψυχή.


Σε μία τέτοια συνάρτηση, κάθε τμήμα του μικρόκοσμου, αποτελεί μία αντανάκλαση του μακρόκοσμου, κατά συνέπεια και ο άνθρωπος είναι μικρογραφία του κόσμου, άρα υφίσταται μία άρρητη ενότητα του ανθρώπου και της φύσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η φύση στην αρχαιότητα, στα πλαίσια μίας τέτοιας «ολιστικής αντίληψης», εκλαμβανόταν ως «Όλον όπου εντός της, ενυπάρχει το συστατικό της «αέναης δημιουργίας και εξέλιξης», έναν οργανισμό που πάλλεται από ζωή και όπου εκδηλώνονται η αρμονία, αλλά και στοιχεία συνειδητότητας.


Οι πρόγονοι μας ποτέ δεν πίστεψαν πως ο άνθρωπος μπορεί να γίνει κύριος και κάτοχος της φύσης. Θεωρούσαν ότι ο άνθρωπος είναι μέρος της φύσης, και ότι ο ρόλος του είναι να προσπαθεί να την κατανοεί και όχι να κυριαρχεί πάνω σ' αυτή.


Με τη επικράτηση όμως του μηχανιστικού επιστημονικού μοντέλου που αναπτύχθηκε τον 16ο 17ο αιώνα, η φύση αντιμετωπίστηκε ως ένα σύνολο αδρανών σωμάτων τα οποία κινούνται σύμφωνα µε «έξωθεν» επιβαλλόμενους «φυσικούς νόμους». Η πρώτη άποψη βλέπει τον άνθρωπο σε αντιπαραβολή προς τη φύση, η δε δεύτερη ενταγμένο σε αυτή. Η πρώτη τον θεωρεί ανεξάρτητο και αυτόνομο άτομο, η δεύτερη μέρος του «Όλου».


Σήμερα τόσο δια μέσω της κβαντικής φυσικής, όσο και της βιολογίας ο άνθρωπος επανέρχεται εκ νέου στους κόλπους της φύσης, εφόσον και με τα νέα επιστημονικά δεδομένα, τα πάντα καταδεικνύουν πως εφόσον ο ίδιος υπόκειται στη διαδικασία της εξέλιξης, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του σύμπαντος. Η εικόνα για την ύλη και τους νόμους που την διέπουν μεταμορφώθηκε ριζικά με την ανάπτυξη της Φυσικής των Στοιχειωδών Σωματίων. Ο κόσμος συντίθεται από σωμάτια απίστευτα μικρά, που με την σειρά τους συνθέτουν μεγακόσμους. Από τον κόσμο του σχεδόν «απεριόριστα μικρού», τον κόσμο των πρωτονίων, των νετρονίων, των φωτονίων, οικοδομείται ο κόσμος των πλανητικών συστημάτων, των γαλαξιών και των σχηματισμών τους, το «απεριόριστο μεγάλο». (4)  

Η κβαντική φυσική προχωράει ακόμα παραπέρα, τα στοιχειώδη σωματίδια δεν είναι τίποτε άλλο παρά δονούμενη ενέργεια, ενώ φαίνεται πως - άγνωστο πως - , επικοινωνούν μεταξύ τους. Και όχι μόνο αυτό. Σε ένα κυβικό εκατοστό κενού διαστήματος, όπου δεν μπορούμε να ανιχνεύσουμε τίποτα το γνωστό σε εμάς, ενυπάρχει περισσότερη ενέργεια από ότι ένα λαμπρό άστρο.



Αλλά και στην εξελικτική βιολογία, εδώ και λίγες δεκαετίες, ο James Lovelock εισήγαγε «την θεωρία της Γαίας», την θεώρηση της Γης ως «ζωντανό οργανισμό». Σύμφωνα με την θεωρία της Γαίας, η Γη είναι μια αυτο-δημιουργούμενη ύπαρξη, ένας ζωντανός πλανήτης που συνεχώς αναδημιουργεί τον εαυτό του, από μέσα προς τα έξω, μέσω της δραστηριότητας των τεκτονικών πλακών, των εκρήξεων λάβας και της ανακύκλωσης του φλοιού πάλι σε λάβα. O ίδιος ο φλοιός από μόνος του κινείται και μετατρέπει τα στοιχεία του σε βακτήρια, τα οποία στη συνέχεια γίνονται πολυκύτταροι οργανισμοί, ζώα, και τελικά φτιάχνουν τον άνθρωπο.


Kαι ο κύκλος δεν σταματά στον άνθρωπο, γιατί η Γη ανακυκλώνει σε μάγμα ακόμα και αυτόν, καθώς και όλα όσα αυτός δημιουργεί, μέσω της διάβρωσης. Όταν τα αρχαία βακτήρια άρχισαν να διαφοροποιούνται από τον ομοιογενή φλοιό της Γης, ταυτόχρονα άρχισαν να διαφαίνονται οι επερχόμενες συγκρούσεις και εντάσεις με κέντρο την επιβίωση, όπως ακριβώς και στη δαρβινική θεωρία. Aπό την άλλη μεριά, όμως, όσοι από αυτούς τους οργανισμούς δεν αλληλοεξοντώθηκαν, άρχισαν να «διαπραγματεύονται» τις διαφορές τους, να συνεργάζονται, να ενώνονται και τελικά να δημιουργούν περίπλοκους συνδυασμούς, καταλήγοντας σε οργανισμούς όπως ο άνθρωπος.

Παντού η αυτονομία και η εξάρτηση πάνε μαζί... από πολλά «όλον» σε μία «ολαρχία», από πολλές αυτονομίες σε μία ολονομία: είναι τα σκαλοπάτια της εξέλιξης, της διαδικασίας της ζωής. H πάλη για επιβίωση, που αναφέρει ο Δαρβίνος, έχει να κάνει μόνο με τη νεανική φάση της ζωής των διαφόρων ειδών. H ωριμότητα, των ειδών στην ουσία επιβάλλει τη συνεργασία και όχι την πάλη, με σκοπό την εξέλιξη.


Ο άνθρωπος συνεπώς αποτελεί το τμήμα ενός συνόλου, το οποίο, µε τη σειρά του, συνδέεται και εξαρτάται από άλλα σύνολα εντός ενός ευρύτερου οικοσυστήματος. Στο μικρόκοσμο του ανθρώπινου οργανισμού, το σώμα μας αποτελείται από κύτταρα, όργανα και συστήματα οργάνων. Από την άλλη μεριά, το ίδιο το σώμα αποτελεί κομμάτι ενός ανθρώπου, μιας οικογένειας, μιας κοινότητας, ενός οικοσυστήματος, του κόσμου όλου. Aν αντιληφθούμε την αξία αυτών των δύο στοιχείων, θα καταλάβουμε ότι κάθε στοιχείο βρίσκεται σε μια συνεχή διαπραγμάτευση με απώτερο σκοπό την εκτόνωση των εντάσεων και τη δημιουργία και διατήρηση ενός σχήματος συνεργασίας που να μπορεί να επιβιώσει. Έτσι, στο σώμα μας, είναι φανερό ότι κάθε ελάχιστη μονάδα (κύτταρο) πρέπει να έχει ισότιμο δικαίωμα στην έκφραση του συμφέροντός του. 

H συνεργασία και η διαπραγμάτευση αυτών των συμφερόντων δημιουργεί ένα υγιές σώμα. Αντίστοιχα, η παγκόσμια οικονομία μπορεί να είναι υγιής μόνο όταν όλες οι τοπικές οικονομίες ξεχωριστά μπορούν να εκφράσουν το συμφέρον τους ισότιμα σε έναν«παγκόσμιο διάλογο». H φύση είναι αυτή που μας δείχνει ξανά και ξανά το δρόμο.

 

Mέσα από τον ανταγωνισμό έρχεται η συνεργασία ανάμεσα στους αντιπάλους: Η φύση προσφέρει τροφή, στέγη, βοηθάει την αναπαραγωγή, καθώς αποζητά την ανακύκλωση, που στην ουσία εμπλουτίζει τις πηγές επιβίωσης τόσο του εαυτού της όσο και των οργανισμών που την απαρτίζουν. Όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο Αναξίμανδρος: «Οτιδήποτε γεννιέται μέσα στη φύση έχει ένα χρέος, που το πληρώνει όταν αποσυντίθενται, δίνοντας έτσι καινούργια ζωή.»


Από αυτή την πορεία μαθαίνουμε ότι η φύση αναπτύσσεται μέσα από διάφορες κρίσεις. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η φύση είναι συντηρητική όταν όλα δουλεύουν καλά και επαναστατική όταν δεν συμβαίνει αυτό. Οι περισσότεροι από εμάς ζούμε τη ζωή μας με παρόμοιο τρόπο. Αλλάζουμε μόνο όταν πιεστούμε μέσα από δυσκολίες και κρίσεις. (5)


Μία τέτοια στιγμή είναι αυτή που βιώνουμε σήμερα. Είναι η υδροχοική εποχή όπου η ανθρώπινη φύση είτε θα συνεχίσει μία ανεξέλεγκτη πορεία, ακολουθώντας τα θλιβερά γεγονότα που συμβαίνουν πάνω στον πλανήτη, είτε θα αλλάξει σε ατομικό επίπεδο δια μέσου της ενασχόλησης με την «γνώση» στα πρότυπα της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, και την εσωτερική αναζήτηση που οδηγούν στην συνειδησιακή αφύπνιση, είτε σε συλλογικό επίπεδο δια μέσου του σεβασμού της διαφορετικότητας, αλλά και της συνεργασίας.
Η αντίληψη που αναπτύχθηκε αιώνες τώρα και που ήθελε τον άνθρωπο να βρίσκεται σε σχέση ανταγωνιστική με την φύση, όχι μόνο τον αποξένωσε από αυτήν, αλλά και από τον ίδιο τον εαυτό του.


Κατά το παρελθόν, οι ατραποί που οδηγούσαν στην «συνειδησιακή αφύπνιση» που ως σκοπό είχε την συνειδητοποίηση της ενότητας με τον κόσμο, περνούσε κυρίως μέσα από την άρνηση της υλικής ανθρώπινης υπόστασης, αλλά και της ύλης γενικότερα. Σήμερα δίνεται εξίσου η ίδια μεταφυσική αξία, τόσο στην υλική όσο και στην πνευματική ανθρώπινη υπόσταση. Η ενασχόληση με τον εαυτό μας, η ενδοσκόπιση, και η γνώση που σε αντίθεση με το παρελθόν είναι πιο εύκολα προσβάσιμη σε όποιον την αναζητά, στέκει αρωγός στην «αυτοπραγμάτωση», και στην αποκατάσταση της σχέσης μας με την φύση. Εάν δεν γνωρίσουμε τον εαυτό μας, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε και τις πραγματικές μας ανάγκες σε αυτό το υπέροχο ταξίδι που λέγεται ζωή.


Η φιλοσοφία ως η αδογμάτιστη σκέψη, και διαρκής αναζήτηση, επανέρχεται στο προσκήνιο καθώς σύμφωνα με τον Επίκουρο, πρέπει και οφείλει να ασχολείται με ζητήματα που έχουν άμεση σχέση με τις ανάγκες της ζωής. Η αυτογνωσία προϋποθέτει την ενσυνείδητη βούληση να μάθουμε να αφουγκραζόμαστε και να ακολουθούμε την πορεία του «ανώτερου μας εαυτού», κάτι που οδηγεί τελικά στην εσωτερική αρμονία και ισορροπία.


Στην κατώτερη φύση του ο άνθρωπος αρχικά ασχολείται μόνο με τον εαυτό του, ανταγωνίζεται τους υπολοίπους, αλλά σταδιακά οφείλει να ωριμάσει και να γίνει όχι μόνο συνεργάσιμος, αλλά αλτρουιστής, έχοντας στο μυαλό του το καλό του συνόλου. Στην ανώτερη φύση του ο άνθρωπος οδηγείται αβίαστα στην συνειδητοποίηση ότι το άτομο είναι ενωμένο και εναρμονισμένο με τη φύση και την ζωή, και ότι υπάρχει ένα μόνο πάθος που ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου για την ενότητα με τον κόσμο, το πάθος αυτό είναι η αγάπη...



Ο άνθρωπος σε ένα ανώτερο συνειδησιακό επίπεδο είναι μία «πνευματική πύλη» μέσα από την οποία, ολόκληρο το σύμπαν συνειδητοποιεί τον εαυτό του. Πάει να είναι ένα περιορισμένο «εγώ», και γίνεται μια υπόσταση που δεν περιορίζεται στον χωροχρόνο, με την κλασσική έννοια του όρου. 

Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να επιτευχθεί δίχως την «εις εαυτό διείσδυση», που οδηγεί στην αυτογνωσία. Η αυτογνωσία δεν είναι βέβαια κάτι εύκολο που επιτυγχάνεται δίχως ισχυρή θέληση, και μακρόχρονη προσπάθεια ανίχνευσης των αγνώστων περιοχών του υποσυνείδητου, των παθών και των συναισθημάτων του. Αφορά μια βιωματική διαδικασία που είναι δύσκολο λεκτικά να περιγραφεί. Η ιδέα της ενότητας των πάντων μπορεί σίγουρα να υπάρξει στην θεωρητική σκέψη, αλλά στην ακριβή της σχέση με την πολυμορφία, δεν μπορεί να εκφραστεί εύκολα με λόγια. Για αυτό τον λόγο στο παρελθόν, οι άνθρωποι που κατείχαν αυτή την γνώση, προσπάθησαν να εκφράσουν την ιδέα της ενότητας με μύθους και με σύμβολα.
 

Το σίγουρο είναι πως η διεύρυνση της συνειδητότητας μας αφορά, μια εκπαίδευση σ έναν καινούργιο τρόπο σκέψης, και κυρίως δράσης. 
Οι αλλαγές της νέας χιλιετίας, έχουν ήδη τεθεί σε κίνηση. Ίσως δεν το αντιλαμβανόμαστε αλλά εμείς συνειδητά ή ασυνείδητα είμαστε οι φορείς της αλλαγής. Θα πρέπει να «σκοτώσουμε» όλα αυτά που στερούν το σήμερα, και το αύριο του ανθρώπου. Μέσα από τον θάνατο ανακυκλώνεται η ζωή. Εάν «σκοτώσουμε», τις συνήθειες, την καθημερινότητα μας, τις καταστάσεις εκείνες του πνεύματος, με τις οποίες έχουμε μάθει να δρούμε, και να αυτό αξιολογούμε τα πραγματικά πολύτιμα πράγματα στην ζωή, όταν μάθουμε να «σκεφτόμαστε», και να «δρούμε» τότε ίσως κάτι να αλλάξει. Το αύριο είναι ήδη εδώ.. Ένα αύριο, που ήδη είναι σήμερα, με βάση τις επιλογές μας. Το σίγουρο είναι ένα. Ακόμα και εάν δεν το επιθυμούν οι περισσότεροι άνθρωποι, λόγω της κρίσης της εποχής, θα αναγκαστούν αργά ή γρήγορα, να συνειδητοποιήσουν ότι η πνευματική μας φύση είναι ένας σταθμός, ανάμεσα στο χωροχρόνο και στο εικονικό βασίλειο ανάμεσα στην Γη και στον Ουρανό... 


Παραπομπές- Ενδεικτική βιβλιογραφία:

(1). Ενδεικτικός κατάλογος με τον κύκλο εργασιών επιλεγμένων πολυεθνικών εταιριών σε σύγκριση με κράτη. (σε εκ. Δολάρια, στοιχεία από την Παγκόσμια τράπεζα 1995)
GENERAL MOTORS 178.2 , ΔΑΝΙΑ  161.1, FORD 157.3, ΝΟΡΒΗΓΙΑ 153.4, MITSUI&  CO 142.8, ΠΟΛΩΝΙΑ 135.7, ΝΟΤΙΟΣ ΑΦΡΙΚΗ 129.1, MITSUBISHI 129, SHELL 128.1, ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ, 125.3 , ESSO 122.4, TOYOTA 95.2, ΙΣΡΑΗΛ 92, GENERAL ELECTRIC, 90.8, ΦΙΛΛΙΠΙΝΕΣ 83.1
IBM 78.5, ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ 65, UNILEVER 43.7, ΠΑΚΙΣΤΑΝ 41.9, NESTLE 38.4, SONY 34.4
Χαρακτηριστικό των ανισοτήτων είναι πως:Οι τρεις πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο κατέχουν τόσο πλούτο όσο οι 48 φτωχότερες μαζί. Η περιουσία των 84 πλουσιοτέρων ανθρώπων στον κόσμο ξεπερνούν το ακαθάριστο εθνικό προϊών της Κίνας. Οι 225 πλουσιότεροι άνθρωποι στον πλανήτη διαθέτουν περιουσία ισοδύναμη με το ετήσιο συνολικό εισόδημα του 47% των φτωχότερων ανθρώπων του πλανήτη. (πάνω απο 3 δις. Άτομα. )Στις Η.Π.Α οι «Golden boys’ κερδίζουν ο κάθε ένας κατά μέσον όρο 1.000 περισσότερα από ότι ένας μέσος υπάλληλος τους. 122 επιχειρήσεις εκπέμπουν το 80% όλων των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
(2). Π Ουσπενσκι , «Αναζητώντας τον κόσμο του Θαυμαστού» , εκδόσεις Πύρινος κόσμος.
(3) Μ. Μοδινός, «Η φύση στην οικολογία», Στοχαστής.
(4) Ευτυχής Μπιτσάκης «Το είναι και το γίγνεσθαι;» Εκδόσεις Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος.
(5) ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ «Γαία το ανθρώπινο ταξίδι από το χάος στον κόσμο», εκδόσεις Λιβάνη.
Περιοδικά Τρίτο μάτι άρθρο «ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΤΩΝ ΣΟΦΩΝ ΤΗΣ NOW», Λεωνίδας Αποσκίτη.
Περιοδικό Αρδην 22, Γ. Καραμπελιάς , Η νέα εποχή του παγκόσμιου καπιταλισμού.
Περιοδικό ΑΒΑΤΟΝ.

Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2008

Eρμής ο Τρισμέγιστος, Ερμητισμός και Αλχημεία


«Ό,τι είναι κάτω, μοιάζει με εκείνο που είναι επάνω και ό,τι είναιεπάνω, μοιάζει με αυτό που είναι κάτω»
 ΕΡΜΗΣ Ο ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΣ

Ο Ερμητισμός θεωρείται ότι βασίζεται σε πολύ αρχαία Αιγυπτιακά κείμενα των ιερών βιβλίων του Αιγυπτιακού Θεού Θωθ, του αντιστοίχου Θεού Ερμή των Ελλήνων, τα οποία μετάφρασε ο Μανέθωνας τον 3ο αιώνα π.χ, κατ’ εντολή του Πτολεμαίου του Φιλάδελφου του Β. Τα κείμενα αυτά σύμφωνα με τον Ιάμβλιχο ήταν 20.000 ενώ σύμφωνα με τον Μανέθων 36.000, και περιείχαν μαγεία, φιλοσοφία, αστρολογία, ιατρική και αλχημεία.

Ο Ερμητισμός όπως τoν γνωρίζουμε σήμερα διαμορφώθηκε στην αρχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από κείμενα με το όνομα «Ασκληπιός», που αποδίδονται στον Ρωμαίο συγγραφέα Απούλιο. Ο Ερμητισμός ο οποίος χαρακτηρίζεται για τον αποκαλυπτικό χαρακτήρα των κειμένων του, δίδασκε τον μονοθεϊσμό, την λατρεία του Θεού με πνευματικά μέσα, και επιδίωκε την γνώση του διαμέσω της μυστικής έκστασης.


Σύμφωνα με τον Ερμητισμό ο Θεός είναι άυλος αγέννητος, αμετάβλητος και αιώνιος ταυτίζεται με το Αγαθόν από όπου τα πάντα εκπορεύονται. Ο Θεός είναι το Παν:

«Ο Θεός είναι το παν. Και το παν διαπερνάει και περιβάλλει τα πάντα. Αυτόν τον λόγο, τέκνο μου, προσκύνησε και λάτρευε. Και μία είναι η θρησκεία του Θεού: να μην είναι κάτι το κακό». Λόγοι, X, 16

Ο πατέρας Νους του κόσμου είναι αρσενικοθήλυκος ζωή και φως, από τον οποίο ξεπηδά ο «Λόγος». Ο κόσμος του φωτός είναι το αρχέτυπο του αισθητού κόσμου, ο οποίος δημιουργείται από το κατώτερο μέρος του, ύστερα από απόφαση του Θεού και δια της συμμετοχής του «Λόγου», υιού του Θεού.

Στην συνέχεια ο πατέρας Νους γεννά έναν άλλο δεύτερο δημιουργό Νου, ο οποίος μέσω του «Λόγου» δημιουργεί τον δικό μας αισθητό κόσμο, που υπακούει στους κανόνες της Ειμαρμένης. Καθήκον του κατώτερου αισθητού κόσμου είναι να μιμείται τον ιδεατό (αρχέτυπο). Ο «Λόγος» με τον δημιουργό «Νού», θέτουν σε κίνηση τους επτά κύκλους, του πυρός.

«Ο Νους-Θεός που είναι αρσενικό-θηλυκός, ζωή και φως μαζί, γέννησε με έναν λόγο, άλλον δημιουργό Νου, ο οποίος είναι Θεός της φωτιάς και του πνεύματος και ο ενιαίος δημιουργός επτά διοικητών που περιέχουν σε κύκλους τον αισθητό κόσμο και η διοίκησή τους καλείται Ειμαρμένη και αμέσως από τα κατώτερα στοιχεία (του Θεού) ξεπήδησε ο Θεϊκός Λόγος στην περιοχή της καθαρής φυσικής δημιουργίας κι ενώθηκε με τον δημιουργό Νου (προς τον οποίον είναι ομοούσιος)....... Και ο δημιουργός Νους μαζί με τον Λόγο, που περιβάλλει τους κύκλους και τους κάνει να στριφογυρίζουν με κραδασμούς στριφογύρισε τα δικά του δημιουργήματα και τα άφησε να στρέφονται από απροσδιόριστο χρόνο και θα συνεχίσουν να στρέφονται διαρκώς χωρίς τέλος». Λόγοι, Ι 9,10.


 Ως «αγαθός» ο Θεός είναι κάθε αιτία κίνησης και γένεσης.

«Ο Θεός δημιουργεί τον αιώνα, ο αιώνας τον κόσμο, ο κόσμος τον χρόνο και ο χρόνος την γένεση. Η ουσία του θεού είναι το αγαθό, το καλό, η ευδαιμονία, η σοφία. Του αιώνα η ουσία είναι η ταυτότητα, του κόσμου η τάξη. Του χρόνου η μεταβολή, και της γένεσης ο θάνατος». Λόγοι, ΧΙ, 2

Τον ένα και μοναδικό Θεό, το απόλυτο αγαθό, ο άνθρωπος μπορεί να τον γνωρίσει μέσα από την δημιουργία.


«Από μία αρχή εξαρτώνται τα πάντα. Και η αρχή από τον ένα και μόνο. Και η αρχή κινείται για να γίνει και πάλι αρχή, αλλά το ένα μόνο μένει ακίνητο δεν κινείται. Υπάρχουν λοιπόν τρία: Ο Θεός, πατέρας και αγαθό ο κόσμος και ο άνθρωπος. Τον κόσμο τον δημιούργησε ο Θεός και τον άνθρωπο ο κόσμος. Ο κόσμος γίνεται υιός του Θεού και ο άνθρωπος γιος του κόσμου, δηλαδή εγγονός του θεού». Λόγος Ι, 14

Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο από αγαθή πρόθεση δίνοντας του «Λόγο» και Νού. Στον άνθρωπο το «αγαθό» κατ’ αντιστοιχία του Θεού, υπάρχει μόνο ως ελάχιστο κακό, διαμέσου όμως του διαλογισμού και της έκστασης, είναι εφικτό ο άνθρωπος να βιώση την θέωση και να γνωρίσει τον Θεό. Το όραμα του Θεού διαμέσω της έκστασης χαρίζει την αθανασία, και γίνεται μόνο όταν η ψυχή αποδεσμευτεί από το σώμα.




«Είθε να αποκτήσεις φτερά σαν του πουλιού και να ανυψωθείς στον αέρα και ανάμεσα γης και ουρανού να σταθείς και να αντικρίσεις την στεριά της γής, το ρευστό της θάλασσας, των ποταμών τα ρεύματα, την ελεύθερη κίνηση του αέρα, την οξύτητα της φωτιάς, την αστείρευτη κίνηση, την ταχύτητα του ουρανού και την περιστροφή περί τον εαυτό τους». Λόγος Ε, 5

 
Ο πραγματικός άνθρωπος, ως ανώτερη Ψυχή, είναι δημιούργημα του πρώτου Θεού (όπως λέει ο Πλάτωνας στον Τίμαιο) και για αυτό είναι πραγματικά και ουσιαστικά αθάνατος, αν και το σώμα του (η προσωπικότητά του) που το χαρίζει ο δεύτερος δημιουργός είναι φθαρτό και θνητό:

«Ο Κύριος και δημιουργός όλων των αιώνιων σωμάτων, Τατ, αφού μία φορά δημιούργησε, δεν ξαναδημιούργησε ούτε δημιουργεί (...) Όσο για το δικό μας δημιουργό επειδή είναι σε σώμα, αφού μας δημιούργησε, δημιουργεί πάντα και θα δημιουργεί σώματα, θνητά και διαλυτά. Διότι δεν είναι θεμιτό σε αυτόν να μιμείται το δημιουργό του, πράγμα εξάλλου αδύνατο. Διότι εκείνος έκανε τα πλάσματά του από την πρωταρχική ουσία, που είναι ασώματη, ο άλλος έπλασε εμάς από την σωματοποίηση που ακολούθησε.».Από τον Λόγο του Ερμή προς τον Τατ, απόσπασμα 1, 2. (Διασώθηκε από τον Στοβαίο).


Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε «κατ’ εικόνα» του Θεού. Η δημιουργία του ανθρώπου ξεκινάει με την δημιουργία του ανθρώπου αρχέτυπο, που τον δημιουργεί ο πρωταρχικός Νους κατ’ εικόνα του πατέρα:

«Κι ο πατέρας όλων ο Νους, που είναι ζωή και φως, γέννησε τον άνθρωπο, ίσον με τον εαυτό του, τον οποίον αγάπησε ως γέννημα δικό του. Και ήταν πανέμορφος ο άνθρωπος γιατί είχε την εικόνα του πατέρα του. Επειδή ο Θεός αγάπησε την ίδια του την μορφή, του παρέδωσε όλα τα δημιουργήματα ». Λόγοι, Ι 12-15

Η δημιουργία του ανθρώπου γίνεται με την δημιουργία του ανθρώπου –αρχέτυπο, που τον δημιουργεί ο πρωταρχικός Νους κατ’ εικόνα του πατέρα. Στην συνέχεια και ο άνθρωπος συμμετέχει στην δημιουργία. Αρχικά ο άνθρωπος δεν είχε φύλο ήταν αρσενικοθήλυκος κάτι που συναντάμε επίσης στην αρχαιοελληνική γραμματεία τόσο στον Ησίοδο όσο και τον Πλάτωνα

«Οι ψυχές παιδί μου, Ώρε έχουν όμοια φύση, καθότι προέρχονται από τον ίδιο τόπο, όπου τις πλάθει ο δημιουργός, και δεν είναι ούτε αρσενικές ούτε θηλυκές. Διότι η διάκριση αυτή γίνεται στα σώματα και όχι στα ασώματα». Από τον Λόγο του Ερμή προς τον Τατ, απόσπασμα 24, 8 (Διασώθηκε από τον Στοβαίο).

«Όταν επληρώθη η περίοδος, λύθηκε ο δεσμός που συγκρατούσε τα πάντα με την θέληση του Θεού. Έτσι όλα τα ζώα που ήταν αρσενικοθήλυκα κι ο άνθρωπος μαζί, διαλύθηκαν κι άλλα έγιναν αρσενικά κι άλλα θηλυκά. Και τότε ο Θεός είπε άγιο λόγο. Αυξάνεστε και πληθύνεστε όλα τα κτίσματα και τα δημιουργήματα». Ποιμάνδρης Ι, 18.

Ο άνθρωπος - αρχέτυπο διαπερνόντας τους πλανητικούς κύκλους παρουσιάστηκε στην φύση, και εισέρχεται την ύλη. Κάτι όμως που είχε ως συνέπεια την πτώση του, διότι ως Νάρκισσος αγάπησε την μορφή του, την αντανάκλασή του στον υλικό κόσμο, και συνειδητά επέλεξε να κατοικήσει στην άλογη μορφή.

«... Και τότε ο άνθρωπος είδε στην κατώτερη φύση την ωραία μορφή του Θεού κι όταν είδε το απέραντο κάλλος κι όλη την ενεργητικότητα των διοικητών να ενώνονται στην μορφή του Θεού, εκείνος μειδίασε από αγάπη, γιατί είδε την υπέροχη μορφή του ανθρώπου να αντανακλάται στο νερό και στην σκιά του πάνω στην γη. Κι αυτός βλέποντας την όμοια με αυτόν μορφή στο νερό την αγάπησε και θέλησε να κατοικήσει σε αυτήν. Κι αμέσως η βουλή έγινε ενέργεια και κατοίκησε στην άλογη μορφή. Και για αυτόν τον λόγο ο άνθρωπος είναι διπλός από όλα τα ζώα της γης: θνητός κατά το σώμα κι αθάνατος στην ουσία του». Λόγοι, Ι 12-15

Εξαιτίας της πτώσης του ο άνθρωπος έχει διπλή φύση, θνητός ως προς το σώμα και αθάνατος ως προς τη ουσία του. Ο άνθρωπος που έχει επίγνωση της αθάνατης φύσης του, προχωράει προς την γνώση του υπέρτατου αγαθού και την ένωση με τον Θεό, που γίνεται με την ενδοσκόπηση, ενώ ο άνθρωπος που ερωτεύτηκε το σώμα του παραμένει στο σκοτάδι και τον θάνατο. Με τον θάνατο βέβαια δεν καταστρέφεται τίποτα απλώς γίνεται μια διάλυση των υλικών στοιχείων.

«-Δεν παθαίνουν πατέρα, τα ζώα που βρίσκονται μέσα σε αυτό (Θείο) και είναι μέρη του;

-Κράτα τον λόγο σου τέκνο μου, γιατί πλανάσαι στην ονομασία των φαινομένων


.Δεν πεθαίνει τίποτα τέκνο μου, αλλά ως σύνθετα σώματα, διαλύονται. Η διάλυση δεν είναι θάνατος, αλλά διάλυση του κράματος. Και διαλύεται όχι για να χαθεί αλλά για να γίνει κάτι νέο. Γιατί ποια είναι η ενέργεια της ζωής: Δεν είναι η κίνηση; Και υπάρχει τίποτα ακίνητο στον κόσμο; Τίποτε, παιδί μου.

-Ούτε η Γη δεν είναι ακίνητη πατέρα κατά την γνώμη σου;

-Όχι παιδί μου. Η γη είναι και πολυκίνητος από μόνη της και στάσιμη. Πόσο γελοίο είναι να λέμε την τροφό των πάντων ακίνητη, αυτή που βλασταίνει και γεννάει τα πάντα.Είναι αδύνατο να βλασταίνει κάτι δίχως να κινείται…

(… )
Τέκνο μου, ο κόσμος ως σύνολο είναι αμετάβλητος , αλλά τα μέρη του είναι μεταβλητά, ενώ τίποτα δεν είναι φθαρτό και τίποτα δεν χάνετε. Μόνο οι ορισμοί μπερδεύουν τους ανθρώπους. Δεν είναι η γένεση ζωή, αλλά η αίσθηση, ούτε ο θάνατος αλλά λήθη».
Λόγοι ΙΒ, 17,18

Η ψυχή απελευθερώνεται και αναβαίνει περνώντας από τις εφτά σφαίρες αφήνοντας όλα της τα πάθη έως ότου φτάσει στην όγδοη φύση και την ένωση της με τον Θεό.

«Η ασεβής ψυχή μένει στην ίδια ουσία, κολάζεται από αυτήν και ζητάει γήινο σώμα για να εισέλθει. Σε ζώου σώμα δεν χωράει ανθρώπινη ψυχή και η Θέμιδα δεν επιτρέπει η ανθρώπινη ψυχή να εκπέσει σε αλόγου ζώου σώμα. Νόμος του Θεού είναι για να προφυλάσσει την ανθρώπινη ψυχή από μία τέτοια ύβρη».
Λόγοι, X, 19.

 Από τα παραπάνω καταδεικνύεται η ομοιότητα των Ερμητικών κειμένων τόσο με τον Ορφισμό, όσο και με την αρχαιοελληνική φιλοσοφική σκέψη κυρίως αυτή των πυθαγόρειων. Υπάρχει όμως ομοιότητα και με τον Χριστιανισμό. Δεν είναι τυχαίο βέβαια ότι Ερμητικά κείμενα βρέθηκαν ανάμεσα σε γνωστικά απόκρυφα ευαγγέλια (κείμενα του nag Hammadi 1947/48 ).

Στα Ερμητικά ενώ υπάρχει αναφορά στον ένα και μοναδικό Θεό, αναφέρονται και άλλοι Θεοί οι οποοίοι όμως είναι υποδεέστεροι του Θεού - Νου και κυριαρχούν σε ένα μόνο μέρος του κόσμου.

Ο Ερμητισμός δεν αποτέλεσε θρησκεία καθώς δεν είχε τελετουργίες καθαρμούς, και ιδιαίτερες μυστηριακές πράξεις. Η γνώση και η σωτηρία σε κάθε περίπτωση είναι αποκαλυπτική, και μπορεί ο άνθρωπος να την κατακτήσει με ενδοσκόπηση:

«Πότε λοιπόν θα μπορούσε να σε ευλογήσει ή να απευθυνθεί προς εσένα; Προς τα πού να γυρίσω τα μάτια μου, για να σε ευλογήσω, προς τα πάνω, προς τα κάτω, προς τα μέσα ή προς τα έξω; Δεν υπάρχει τρόπος, δεν υπάρχει τόπος γύρω από εσένα, ούτε άλλο τίποτε, ούτε κανένα από τα όντα. Όλα υπάρχουν σε σένα κι όλα προέρχονται από σένα. Δίνεις τα πάντα και δεν παίρνεις τίποτε. Εσύ τα κατέχεις όλα και δεν υπάρχει τίποτε που να μην το έχεις. Πότε να σε υμνήσω;

Γιατί ούτε ώρα, ούτε χρόνο είναι δυνατό να καταλάβεις. Και γιατί να σε υμνήσω; Για όσα δημιούργησες ή για όσα δεν δημιούργησες; Για όσα φανέρωσες ή για όσα έκρυψες; Και για ποιο λόγο θα πρέπει να σε υμνήσω; Σαν κάτι που ανήκει σε εμένα, σαν κάτι ξεχωριστό ή σαν κάτι άλλο; Γιατί εσύ είσαι ότι είμαι, συ είσαι ότι κάνω, συ είσαι ότι λέω. Είσαι το παν και δεν υπάρχει άλλο πέρα από εσένα. Κι ακόμα είσαι κι εκείνο που δεν υπάρχει. Συ είσαι ό,τι έχει δημιουργηθεί κι ό,τι δεν δημιουργήθηκε». Λόγοι, V 10.
Ο Ερμητισμός ως συνοθύλευμα Ελληνικών, Αιγυπτιακών, Ανατολικών φιλοσοφικών αλλά και θεολογικών αντιλήψεων, και επηρέασε τα μέγιστα στην θεολογική και αλχημιστική πρακτική ιδιαίτερα του μεσαίωνα.
Ο «σμαραγδένιος πίνακας» του Ερμή του τρισμέγιστου αποτέλεσε την βίβλο της Αλχημείας.


                    Ο σμαραγδένιος ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΟΥ ΕΡΜΗ ΤΟΥ ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟΥ

1. Είναι ακριβές, σίγουρο και αληθινό.

2. Ό,τι είναι κάτω, μοιάζει με εκείνο που είναι επάνω και ό,τι είναι επάνω, μοιάζει με αυτό που είναι κάτω, προς εκπλήρωση των θαυμάτωντον Ενός.

3. Και όπως όλα δημιουργήθηκαν μέσω του Νου του ενός 'Οντος, έτσι ταπάντα γεννήθηκαν από εκείνο το Ον μέσω προσαρμογής.

4. Πατέρας τους είναι ο ήλιος, μητέρα τους η σελήνη· ο άνεμος τακυοφόρησε, η γη είναι η τροφός τους.

5. Πατέρας του παντός είναι το τέλεσμα.

6. Η δύναμη του είναι μεγάλη, αν μετατραπεί σε γη.

7. Χώρισε τη γη από το πυρ, το λεπτό από το παχυλό, ενεργώντας ήπιακαι δεξιοτεχνικά.

8. Ανέβα από τη γη στον ουρανό και μετά κατέβα πάλι στη γη, καισυνδύασε τις δυνάμεις των ανώτερων και κατώτερων όντων. Έτσι θααποχτήσεις τη δόξα όλον τον κόσμου και το σκότος θα απομακρυνθεί απόσένα.

9. Σε αυτό έγκειται η Δύναμη, ισχυρότερη από όλες τις δυνάμεις, γιατίΥπερνικά το λεπτοφυές και διαπερνάει το κάθε στερεό.

10. Έτσι δημιουργήθηκε ο κόσμος.

11. Εφάρμοσε τις θαυμάσιες υποδείξεις που δίνονται εδώ.

12. Πράγματι, αυτό που εξέθεσα για το έργο του ηλίου είναι πλήρες.

Στόχος της αλχημείας ήταν η μετατροπή ενός ευτελούς μετάλλου σε υδράργυρο που θεωρούταν ως η πρωταρχική ύλη των μετάλλων, και τελικά σε χρυσό.
.
Απόσπασμα, από το βιβλίο  μου "Μυστικισμός και Θείο στην Ελλάδα και στον Αρχαίο κόσμο". Εκδόσεις Γεωργιάδη.


Σάββατο 16 Αυγούστου 2008

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΚΟΜΒΟΙ, ΚΑΙ ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΝΟΤΙΑΣ ΟΣΕΤΙΑΣ. ΠΩΣ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΚΟΣΟΒΒΟ ΚΑΙ ΤΑ ΣΚΟΠΙΑ

Σε μια νέα περίοδο αβεβαιότητας εισέρχεται ο κόσμος, καθώς οι κυρίαρχοι παίκτες στην διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα, προσπαθούν να ενισχύσουν ή να εδραιώσουν την θέση τους, στα νέα δεδομένα.
Κάθε δράση όμως, όπως είναι φυσικό προκαλεί αντίδραση, συνεπώς οδηγούμαστε σε κλιμάκωση των περιφερειακών σχέσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερα στις περιοχές ενεργειακού ενδιαφέροντος.
Η σύγκρουση στον Καύκασο Νότιας Οσετίας με την Γεωργία, και η εμπλοκή της Ρωσίας, έφερε εκ νέου στο προσκήνιο Γεωπολιτικές ανακατατάξεις που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η περιοχή του Καυκάσου και της Κασπίας Θάλασσας, βρίσκεται στο μαλακό υπογάστριο της πάλλε ποτέ Σοβιετικής ένωσης, και αποτελεί ταυτόχρονα μία περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο, και φυσικό αέριο, που καλύπτει δια μέσω αγωγών, τις ενεργειακές ανάγκες της δυτικής Ευρώπης।

Αποθέματα φυσικού αερίου στην Κασπία θάλασσα.
Αποθέματα πετρελαίου στην Κασπία θάλασσα.
Αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχή του Καυκάσου

Η Γεωργία αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο των Ηνωμένων πολιτειών στην περιοχή, και δεν είναι τυχαίο πως η τελευταία, επιδίωκε διακαώς η Γεωργία (και η Ουκρανία) να γίνει μέλος του Ν.Α.Τ.Ο
Η Οσετία και η Αμπχαζία είναι φιλικά προσκείμενες προς την Ρωσία, η οποία προσπαθεί να κερδίσει την χαμένη της αίγλη, και την θέση του ισχυρού παίκτη στην Γεωπολιτική Σκακιέρα, τόσο του πλανήτη όσο και της περιοχής.
Πως έχουν εξελιχθεί όμως τα πράγματα στην περιοχή;
Η Νότια Οσετία και η Αμπχαζία είχαν de facto ανεξαρτητοποιηθεί από τη Γεωργία, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όμως η Τιφλίδα δεν αναγνώρισε ποτέ τη συρρίκνωση του εδάφους της. Η ένταση άρχισε να κλιμακώνεται στις αρχές του έτους, όταν η Δύση αναγνώρισε το Κοσσυφοπέδιο, παρά τις αντιρρήσεις της Ρωσίας. Γεγονός που έδωσε το δικαίωμα στην Νότια Οσετία και Αμπχαζία, να διεκδικήσουν το δικαίωμα τους για ανεξαρτησία.
Την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, οι Οσετοί και οι Αμπχάζιοι , είχαν αυτόνομη περιοχή εντός της Γεωργίας. Τα Αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή είναι μεγάλα. Εγκαταστάσεις του αγωγού πετρελαίου αμερικανικών συμφερόντων, Μπακού- Τυφλίδα -Τσεϊχάν, περνούν κατά μήκος της Γεωργίας, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τον αγωγό φυσικού αερίου, Σαχ-Ντενίζ.
Και οι 2 αγωγοί ξεκινούν από την Κασπία θάλασσα και το Αζερμπαϊτζάν, και καταλήγουν στην Τουρκία.
Η Ρωσία όπως είναι φυσικό δεν επιθυμεί με κανένα τρόπο την αμερικανική ενεργειακή επέκταση στην γειτονιά της. Γι αυτό παραδοσιακά υποστήριξε τις αποσχισθείσες επαρχίες: Νότια Οσετία και Αμπχαζία, κατασκευάζοντας ταυτόχρονα οδούς διοχέτευσης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της στις δυτικές αγορές. Ένας από αυτούς τους αγωγούς είναι ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Έργο μικρό έργο για την Ρωσία, αλλά μεγάλο για την χώρα μας, και με μεγάλο συμβολισμό. Η Ρωσία διατηρεί τον πλήρη έλεγχο όλου του αγωγού, του Βουλγαρικού και Ελληνικού τμήματος δηλαδή. Με άλλα λόγια, ελέγχει τμήμα αγωγού που διέρχεται από δύο νατοϊκές χώρες. Στα πλαίσια αυτά μπορεί να κατανοηθεί η Αμερικανική στάση υπέρ της Fyrom, και του Κοσόβου. (Στο Κοσσυφοπέδιο βρίσκεται η στρατιωτική βάση Bondsteel, η οποία είναι η μεγαλύτερη αμερικανική βάση από την εποχή του πολέμου του Βιετνάμ. Η βάση Bondsteel υποτίθεται πως θα διασφάλιζε την επιστροφή και την ασφάλεια των προσφύγων στο Κοσσυφοπέδιο, «συμπτωματικά» βρίσκεται δίπλα στον αμερικανικών συμφερόντων διαβαλκανικό αγωγό πετρελαίου ΑΜΒΟ. Ο πετρελαιαγωγός AMBO βρίσκεται υπό αυστηρό αμερικάνικο στρατιωτικό έλεγχο, και συνδέει τις αγορές της Ευρώπης με το πετρέλαιο της Κασπίας).

Η Ρωσία είναι η δεύτερη χώρα σε εξαγωγές πετρελαίου, και πρώτη σε αποθέματα φυσικού αερίου παγκοσμίως. Οι εισαγωγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία το 2005 ήταν: Φυσικό αέριο 24% της συνολικής κατανάλωσης ή 50% του συνόλου των εισαγωγών, Πετρέλαιο 27% της συνολικής κατανάλωσης ή 30% του συνόλου των εισαγωγών.
Οι ΗΠΑ, γνωρίζοντας πως δεν διαθέτουν ανάλογα ενεργειακά αποθέματα, και καταναλώνοντας, συγχρόνως το ένα τέταρτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, προσπαθούν να ελέγξουν τους ενεργειακούς δρόμους προς όφελός τους। Οι ΗΠΑ προσπαθούν επίσης στα ίδια πλαίσια, για την απεξάρτησης των Ευρωπαίων συμμάχων τους από τη Ρωσία.
Οι ΗΠΑ έχουν κατορθώσει να δημιουργήσουν μια ασπίδα προστασίας γύρω από τη Ρωσία, ελέγχοντας ουσιαστικά χώρες όπως το Ιράκ, το Αζερμπαϊτζάν, την Γεωργία, την Ουκρανία (H Ουκρανία είναι η χώρα διέλευσης του 80% της εξαγωγής φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη), που έχουν, ή πρόκειται αναγκαστικά να έχουν αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου στο έδαφός τους.

Αγωγός Μπακού-Τυφλίδα-Τσεϊχάν

Στα πλαίσια αυτά, μπορεί η Γεωργία να μην έχει η ίδια σημαντικούς φυσικούς πόρους, αλλά έχει καταφέρει κάτι πολύ σημαντικό, να γίνει ένας παίκτης-κλειδί στην Ευρώπη, χάρις στον αγωγό Μπακού-Τυφλίδα-Τσεϊχάν, μήκους 155 χιλιομέτρων που περνάει μεσ' από το έδαφός της. ( Η κατασκευή του στοίχισε 4 δισεκατομμύρια δολάρια).
Ο αγωγός Μπακού-Τυφλίδα-Τσεϊχάν, είναι ο μόνος αγωγός που μπορεί να μεταφέρει πετρέλαιο από την Κασπία, από το Αζερμπαϊτζάν συγκεκριμένα, στις αγορές της Δύσης, παρακάμπτοντας τη Ρωσία. Φυσικό αέριο διοχετεύεται επίσης, μέσω Γεωργίας, με τον αγωγό Μπακού-Τυφλίδα-Ερζουρούμ (πάνω από 6,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το χρόνο).
Η Γεωργία συνεπώς αποτελεί προτεραιότητα για τις Ηνωμένες πολιτείες, καθώς προσπαθούν να ελέγξουν και αυτόν τον νευραλγικό αυτό χώρο, μετά από την Μέση Ανατολή και το Αφγανιστάν....

Πετρέλαιο και Αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή του Καυκάσου και στην Μέση Ανατολή

Είναι προφανές συνεπώς , πως ο λόγος της ανάφλεξης και η ανάμειξη σε αυτή των δύο μεγάλων υπερδυνάμεων, αφορά τον έλεγχο των ενεργειακών αγωγών, που σημαίνει, πως η περιοχή θα αποτελέσει στο άμεσο μέλλον, - ήδη αποτελεί-, το μήλο της έριδος για τις δύο υπερ - δυνάμεις. Η κατάσταση, μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Χαρακτηριστικό είναι πως μετά τα γεγονότα της Γεωργίας, η Πολωνία εχθές 15/8/08, υπέγραψε αμέσως συμφωνία με τις Η.Π.Α*, για την εγκατάσταση τμήματος αμερικανικής αντιπυραυλικής ασπίδας στο έδαφος της, παρά την από καιρό, δήλωση του Ρώσου, προέδρου Πούτιν, ότι θα προχωρήσει σε αντίμετρα, και ότι θα στρέψει τους πυραύλους της προς την Πολωνία σε περίπτωση εφαρμογής του σχεδίου. Σύμφωνα με το αμερικανικό Πεντάγωνο βέβαια, οι πύραυλοι, αναπτύσσονται ως άμυνα για την απειλή της Μέσης Ανατολής. Η Μόσχα όμως δεν πείθεται, και διαμηνύει ότι ενδέχεται να αναλάβει στρατιωτική δράση.
Όπως φαίνεται ένα νέο ψυχροπολεμικό κλίμα, ιδιαίτερα ανησυχητικό, αναπτύσσεται ανάμεσα στις δύο δυνάμεις. Εάν σε αυτά τα δεδομένα, προστεθεί η παγκόσμια οικονομική ύφεση, η ρευστή κατάσταση στο Μουσουλμανικό Πακιστάν, το οποίο διαθέτει πυρηνικά όπλα, η τεταμένη κατάσταση με το Ιράν, Ιράκ, και Αφγανιστάν, αλλά και η κρίση στην πολιτική και οικονομική ζωή των Η.Π.Α, τότε οι οιωνοί δεν είναι καθόλου ευοίωνοι...

*Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των ΗΠΑ η αντιπυραυλική ασπίδα προβλέπεται να λειτουργήσει πιθανότατα το 2012

Παρασκευή 25 Ιουλίου 2008

Λήμνος, Γαίων απάσεων φίλτατη



Λήμνος (1), σταυροδρόμι πολιτισμών από την αρχαιότητα έως σήμερα, νησί του Ηφαίστου, και η πατρίδα του πεντάθλου. Ενός αθλήματος που πρωτοεμφανίστηκε στη 18η Ολυμπιάδα, το 708 π.Χ. (Η πατρότητα του αποδίδεται στο μυθικό ήρωα Ιάσονα, ο οποίος μαζί με τους πενήντα Αργοναύτες κατά την παραμονή τους στο νησί, τιμήθηκαν από την βασίλισσα Υψιπύλη, που διοργάνωσε αγώνες προς τιμήν τους).

Η Λήμνος είναι το όγδοο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας, με συνολική έκταση 477,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. (2)


Το ηφαιστιογενές τοπίο της Λήμνου διαθέτει μία μοναδική ποικιλομορφία, που όμοιο του δύσκολα συναντά κανείς σε άλλη περιοχή της Ελλάδος, καθώς το συνθέτουν μοναδικές λιμνοθάλασσες, υδροβιότοποι, απέραντοι αγροί και καλλιέργειες, φυσικά λιμάνια και όρμοι, αμμοθίνες, ιαματικές πηγές, απολιθωμένο δάσος, μοναδικές ακρογιαλιές, και πλούσια αρχιτεκτονική.


                                                                  αμμοθίνες

Ένα νησί γεμάτο καμπύλες, με αναρίθμητους λόφους με μέσο ύψος που κυμαίνεται γύρω στα 300 μέτρα. Το υψηλότερο σημείο είναι η κορυφή Σκοπιά, στο βορειοδυτικότερο άκρο του νησιού, με υψόμετρο 470μ.

Οι άνεμοι που πνέουν είναι συχνοί και δυνατοί, για αυτόν τον λόγο ανάμεσα στα άλλα ονόματα που έχει λάβει κατά καιρούς ονομάστηκε και «Ανεμόεσσα».
Η Λήμνος είναι το νησί του Ηφαίστου, καθώς σύμφωνα με την μυθολογία, όταν ο Δίας έριξε τον Ήφαιστο από τον Όλυμπο, αυτός έπεσε μετά από 3 ημέρες στο νησί της Λήμνου, κοντά στον μέρος όπου βρίσκεται σήμερα το χωριό Ρεπανίδι.
Αυτό έγινε διότι σε έναν από τους συνηθισμένους καυγάδες των γονέων του , (του Δία και της Ήρας) που αφορούσαν τις ερωτικές σχέσεις του Δία με την θνητή Αλκμήνη, και τον γιο τους , τον γνωστό Ηρακλή, ο Ήφαιστος πήρε το μέρος της μητέρας του.


Ο πατέρας του Δίας θυμωμένος τότε, άρπαξε τον Ήφαιστο, και τον πέταξε από τον Όλυμπο. Ο Ήφαιστος ο Θεός της φωτιάς και της μεταλλουργίας, τελικά έπεσε με ορμή πάνω στη Λήμνο, που ήταν και η αιτία του τραυματισμού του στο πόδι..(Ίσως βέβαια η επιλογή της πτώσης να μην είναι και τόσο τυχαία, μιας και το νησί έχει έντονη ηφαιστειακή δράση, που αλλού συνεπώς θα μπορούσε να κατοικήσει ο Θεός της φωτιάς και της μεταλλουργίας..).


Οι κάτοικοι της Λήμνου του επιφύλαξαν θερμή υποδοχή, και δέχτηκαν το θεό της φωτιάς με αγάπη. Ο Ήφαιστος ανταπέδωσε, φτιάχνοντας το εργαστήριο του στο ηφαί­στειο Μόσυχλος, και διδάσκοντας τους την τέχνη της μεταλλουργίας. Ο Ήφαιστος συμβόλιζε τη δύναμη της φωτιάς, προστάτευε τη μεταλλουργία και τους τεχνίτες, ενώ σύμβολα του ήταν το σφυρί, το αμόνι και η λαβίδα.


Οι Λήμνιοι για να γιατρέψουν το πόδι του Ήφαιστου, χρησιμοποίησαν την «Λήμνια γη» , ή «αγιόχωμα», όπως ονομάστηκε στους Χριστιανικούς χρόνους, έναν πυκνόρρευστο πηλό κόκκινου χώματος, πλούσιο σε σιδηρούχες ύλες, ο oπoίος χρησιμοποιούνταν σαν παυσίπονο, αντιφλεγμονόδες, αντίδοτο για δηλητήρια, αντισηπτικό σε μολύνσεις, και σε συνδυασμό με άλλες ουσίες, ως φάρμακο στις αναιμίες, στην κύηση, σε πληγές που επουλώνονταν δύσκολα, αιμορραγίες, έλκη, νεφρά κ.λ.π Ανακατεμένη με ξύδι βοηθούσε σε περιπτώσεις εμετών και αιμοπτύσεων. Ο Γαληνός αναφέρει πως η «Λήμνια γη» μπορούσε να θεραπεύσει την πανώλη και όλες τις επιδημίες.



Λήμνια Γη

Στο τέλος του περασμένου αιώνα έγιναν οι πρώτες χημικές αναλύσεις από Άγγλους και Γάλλους ερευνητές, και βρέθηκε ότι τα συστατικά που περιέχει είναι, Πυριτική άργιλος, αλουμίνιο, οξείδιο του σιδήρου, ίχνη από άσβεστο, ίχνη από μαγνήσιο, λίγο θειικό οξύ και λίγο νερό. Η σύνθεση αυτή δικαιολογεί την χρήση της για θεραπευτικούς σκοπούς.

Τόσο στη Βυζαντινή εποχή όσο και στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, το εμπόριο της «Λήμνιας γης» ελέγχονταν αυστηρά. Οι Σουλτάνοι μάλιστα θεωρούσαν τόσο σημαντική την Λήμνια Γη, που συνήθιζαν να χαρίζουν ένα πήλινο δοχείο με «Λημνία γη», σε βασιλείς και ηγεμόνες κάθε φορά που έστελναν πρεσβευτές.
Η εξόρυξη της «Λήμνιας γης», γινόταν στη θέση Αγιόχωμα, στην περιοχή φτέρη, ανάμεσα στα χωριά Κότσινας και Ρεπανίδι.


Αρχικά η εξόρυξη γινόταν προς τιμήν της θεάς Άρτεμης, ενώ κατά τα χριστιανικά χρόνια, γινόταν προς τιμήν του Ιησού, και ως ημέρα εξόρυξης ορίστηκε η 6η Αυγούστου.


Λέγεται ότι και ο περίφημος γιατρός Γαληνός, θαύμασε τις θεραπευτικές της ιδιότητες και παρευρέθη σε τελετή εξόρυξης. Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη (1ος αι. πχ.), γινόταν ειδική τελετουργία από τους ιερείς του Ηφαίστου, μία συγκεκριμένη μέρα του χρόνου, με θυσία τράγου ή αιγών, που ήταν τα ιερά ζώα του νησιού, και αναμείγνυαν το αίμα των ιερειών με το χώμα. Αφού το έπλαθαν σε μικρό σχήμα, η ιέρεια του Ηφαίστου, το σφράγιζε με μια σφραγίδα που αρχικά απεικόνιζε μια αίγα και στην συνεχεία την Θεά Άρτεμη.


Έπαιρναν τον πηλό, τον έπλεναν, του έδιναν σχήμα δίσκου και τον σφράγιζαν με ειδική σφραγίδα. Τον άφηναν στον Ήλιο να αποξηρανθεί, και στη συνέχεια ο πηλός διαμορφώνονταν σε πλάκες και σφραγίζονταν με ειδική σφραγίδα πριν διανεμηθεί ή πουληθεί.


Δεν γνωρίζουμε πότε άρχισε να χρησιμοποιείται η «Λήμνια Γη». Υπάρχει αναφορά στον Όμηρο, καθώς όταν Φιλοκτήτης δαγκώθηκε από το φίδι του ναού της Θεάς Χρυσής, (με αποτέλεσμα το πόδι του να αρχίζει να σαπίζει, και να αναδίδει μια φοβερή δυσοσμία), οι σύντροφοι του τον έφεραν στη Λήμνο, και τον άφησαν σε μια σπηλιά για να τον θεραπεύσουν με τη «Λημνία γη», οι ιερείς του Ηφαίστου. Η σπηλιά του Φιλοκτήτη είναι αυτή που βρίσκεται στην βραχώδη ακτή, κάτω από το Ιερό των Καβείρων.



Καβείριο

Πρόσφατα αποκαλύφθηκε, επίσης υστερορωμαϊκός χώρος τελετουργιών, που είναι θεμελιωμένος πάνω στον αρχαϊκό.Τα ερείπια του αντιπροσωπεύουν την τελευταία περίοδο ύπαρξης του ιερού λατρείας των Καβείρων। Η ολοκληρωτική καταστροφή του οικοδομήματος και η παύση των τελετουργιών, πιθανολογείται ότι ίσως οφείλονταν στην καταστροφική μανία των χριστιανών, στα τέλη του 3ου ή στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ ( Έως στιγμής μόνο το 20% του χώρου έχει ανασκαφεί).

Λατρεία των Καβείρων υπήρχε επίσης στην Θράκη, στην Μακεδονία, στην Βοιωτία, καθώς στην Φρυγία της Μικράς Ασίας, και στην Μέμφιδα της Αιγύπτου.
Τα Καβείρια Μυστήρια σχετίζονται με την λατρεία των Καβείρων, οι οποίοι σύμφωνα με τις επικρατέστερες απόψεις, ήταν είτε παιδιά του Ηφαίστου, είτε εγγόνια του (βλέπε σχετικό άρθρο). Ήταν θεότητες της φωτιάς και της μεταλλουργίας, και της αμπελουργίας.


Ο Ηρόδοτος, υποστηρίζει πως η λατρεία των Καβείρων ήταν αυτόχθων μυστηριακή λατρεία των Πελασγών, ενώ άλλοι όπως ο Στησίμβροτος που καταγόταν από την Θάσο, υποστηρίζουν η λατρεία τους εισήχθη στον Ελλαδικό χώρο από την Ανατολή.


Η αρχή τέλεσης των Καβειρίων μυστηρίων χάνεται στα βάθη της Ελληνικής προϊστορίας. Οι γνώμες των αρχαίων πηγών διίστανται. Οι τελετουργίες στο ιερό των Καβείρων διαρκούσαν εννέα ημέρες κάθε χρόνο, κατά τις οποίες έσβηνε κάθε φλόγα στο νησί. Την δέκατη ημέρα, το Ιερόν Πυρ, ερχόταν από την Δήλο.


Στα Καβείρια Μυστήρια, η μύηση δεν είχε εσχατολογικό χαρακτήρα, καθώς όπως φαίνεται σχετιζόταν κυρίως με την γένεση, και λιγότερο με τον θάνατο, όπως γινόταν κυρίως στα Ελευσίνια Μυστήρια.


Ο μυούμενος οδηγούνταν να καθίσει σε έναν θρόνο (θρονισμός) , όπου λάμβανε χώρα, η δοκιμασία και η διδασκαλία. Μπροστά στον θρόνο έκαιγε το ιερό πυρ, υπό τον ήχο μουσικής και μυστηριακών τραγουδιών. Τέλος του φορούσαν στο κεφάλι στεφάνι από κλαδί ελιάς, και μια κόκκινη ταινία στην μέση του, την οποία θα έφερε μαζί του στην υπόλοιπη ζωή του.


Λέγεται πως ο Ορφέας, ο Ηρακλής, οι αρχηγοί της Αργοναυτικής εκστρατείας, αλλά και οι επιφανέστεροι των Ελλήνων Βασιλέων που έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο, είχαν μυηθεί στα μυστήρια των Καβείρων.


Ο Φίλιππος της Μακεδονίας ήταν μυημένος στα μυστήρια της Σαμοθράκης, όπου και γνώρισε την Ολυμπιάδα, ιέρεια των Καβείρων, που υπήρξε η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος και αυτός με την σειρά του Μυήθηκε σε αυτά.
Από αρχαιολογικής άποψης πολύ σημαντική πόλη, είναι αυτή της προϊστορικής Πολιόχνης, που βρίσκεται, κάτω από το ακρωτήρι Βοροσκόπος, καθώς υπήρξε ο σπουδαιότερος οικισμός του Αιγιακού χώρου κατά την 3η χιλιετία π.Χ. , που διαθέτει Βουλευτήριο, το πρώτο και αρχαιότερο που έχει ανακαλυφθεί έως σήμερα παγκοσμίως. (προηγείται σχεδόν 2000 χρόνια από τα αντίστοιχα της κλασικής εποχής).



Πολιόχνη 

Οι ανασκαφές ξεκίνησαν από τους Ιταλούς την περίοδο 1931 - 36, και έως τώρα έχουν ανακαλυφθεί, επτά διαδοχικές πόλεις, σε επτά αλλεπάλληλα στρώματα, με αρχαιότερη πόλη που υπήρχε το 5000 - 4000 π.Χ . Η Πολιόχνη καταστράφηκε ξαφνικά γύρω στα 1300 π.χ. πιθανότατα από κάποια φυσική καταστροφή.

Σύμφωνα με τον Όμηρο, οι παλαιότεροι κάτοικοι της Λήμνου, ήταν οι Σίντιες. Δεν γνωρίζουμε όμως τίποτα για αυτό τον λαό. Σύμφωνα με τους ερευνητές ήρθαν είτε από την Θράκη και την Μικρά Ασία, είτε ήταν Πελασγοί που ήρθαν από τη Στερεά Ελλάδα. Οι πελασγοί γνωρίζουμε πως εγκαταστάθηκαν στη Λήμνο τον 8ο περίπου αιώνα π.Χ. , διωγμένοι από την Αττική και εκτόπισαν τους Μινύες. Πιο πριν λόγω της στρατηγικής θέσης του νησιού, είχαν έρθει στο νησί οι Μινωίτες, τους οποίους οι Λήμνιοι υποδέχθηκαν τόσο φιλικά , ώστε ο βασιλιάς των Μινωιτών Ραδάμανθυς, έστειλε στην Λήμνο, έναν από τους εκλεκτότερους στρατηγούς του , τον Θόα, γιο του Διονύσου και της Αριάδνης, ο οποίος έγινε ο πρώτος Βασιλιάς της Λήμνου.

Ο Κρηθέας, βασιλιάς των Μινύων από τη Θετταλομαγνησία, έδωσε στον βασιλιά Θόα, την κόρη του Μύρινα για γυναίκα. Προς τιμή της από τότε η πρωτεύουσα του νησιού, έχει πάρει το όνομα της.

Μύρινα πρωτεύουσα του Νησιού

Κατά την διάρκεια της βασιλείας του Θόα, συνέβησαν έντονες ηφαιστειακές εκρήξεις. Υπαίτιο τότε θεωρήθηκε το αγαλματίδιο της Αφροδίτης , που ήταν τοποθετημένο κοντά στο άγαλμα της «Λημνίας Βοός», με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να το πετάξουν στην θάλασσα.

Η θεά της ομορφιάς Αφροδίτη, για να εκδικηθεί τους κατοίκους του νησιού, «προίκισε» το σώμα των Λήμνιων γυναικών, με δυσοσμία που απωθούσε τους άνδρες τους, με αποτέλεσμα αυτοί να τις αποφεύγουν , και να φέρνουν γυναίκες από τη γειτονική Θράκη.

Οι Λήμνιες εξοργίσθηκαν τόσο, που υπό την αρχηγία της κόρης του Θόαντα Υψιπύλης, σκότωσαν όλους τους άνδρες, και τους πέταξαν στη θάλασσα, από τον λόφο που ονομάσθηκε γι' αυτό Πέτασος. Από αυτή την πράξη , έχει μείνει ή φράση «Λήμνια κακά».

Ένα χρόνο αργότερα έφτασαν στην Λήμνο, ο Ιάσονας με τους συντρόφους του, τους ήρωες της Αργοναυτικής εκστρατείας, οι οποίοι ήρθαν σε επαφή με τις Λημνιές. Ο Ιάσονας παντρεύτηκε την Υψιπύλη και από το γάμο αυτό γεννήθηκαν ο Εύνηος και ο Διήπυλος.

Τους Πελασγούς που διαδέχθηκαν τους Μινύες, ο Ηρόδοτος τους αποκαλεί Τυρρηνούς, και θεωρεί πως είχαν κοινή καταγωγή με τους Ετρούσκους από τη Λυδία της Μικράς Ασίας. Είχαν όμως μεγάλη πολιτισμική συγγένεια με τους Έλληνες, από τους οποίους δέχτηκαν πολλές επιρροές στην τέχνη και στη θρησκεία.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι Πελασγοί, για να εκδικηθούν τους Αθηναίους, οι οποίοι τους έδιωξαν από την Αττική, επιχείρησαν επιδρομή στη Βραυρώνα κατά την εορτή της θεάς Άρτεμης, και άρπαξαν μεγάλο αριθμό γυναικών και παρθένων, τις οποίες μετέφεραν στη Λήμνο ως ερωμένες. Λόγω του ότι όμως οι Αθηναίες μεγάλωσαν τα παιδιά τους σύμφωνα με τις αθηναϊκές παραδόσεις, φόνευσαν τα παιδιά και τις μητέρες τους. Εξαιτίας πράξης αυτής επήλθαν μεγάλες συμφορές, στους Πελασγούς της Λήμνου. Η γη δεν έδινε καρπούς, τα ζώα και οι γυναίκες δεν γένναγαν.


 Ηφαιστεία

Απελπισμένοι οι Λήμνιοι, κατέφυγαν στο Μαντείο των Δελφών, το οποίο τους συμβούλεψε να υπακούσουν σε ότι τους ζητήσουν οι Αθηναίοι. Εκείνοι απαίτησαν να τους παραδώσουν το νησί, αλλά οι Πελασγοί απάντησαν, ότι θα γινόταν μόνο εάν οι Αθηναίοι πλεύσουν από αθηναϊκό έδαφος στη Λήμνο αυθημερόν, ταξιδεύοντας με βόρειο άνεμο, πράγμα ακατόρθωτο.. Το κατόρθωσε όμως το 499 ο Μιλτιάδης του Κίμωνος, ξεκινώντας από την Ελαιούντα, Αθηναϊκή αποικία που βρισκόταν στην Θρακική ακτή. Φθάνοντας στη Λήμνο απαίτησε την παράδοση του νησιού σύμφωνα με τον παλαιό χρησμό. Ο τύραννος της Ηφαιστίας Ερμών παρέδωσε την πόλη, όμως οι Μυριναίοι αρνήθηκαν και παραδόθηκαν μόνον έπειτα από πολιορκία.

Οι Πελασγοί μεταλλουργοί , διακρίθηκαν στο εμπόριο καθώς ήταν εξαίρετοι ναυτικοί ( σε αυτούς αποδίδεται ο εξοπλισμός των πολεμικών πλοίων με έμβολο). Είχαν ως πρωτεύουσα την Ηφαιστία, αλλά ζούσαν σε όλο το νησί. Στην Ηφαιστεία διατηρείται σήμερα, ένα θέατρο του 5ου - 4ου π.Χ. αι., και θεμέλια σπιτιών της όψιμης αρχαιότητας. Οι ανασκαφές έφεραν επίσης στο φως, ερείπια ακρόπολης και νεκροταφείο με ταφές 5ου. 4ου αι.π.Χ. , καθώς και ένα ιερό του 7ου - 6ου π.Χ. αι.

Στους Πελασγούς πιθανολογείται πως ανήκει και η «ΣΤΗΛΗ ΤΩΝ ΚΑΜΙΝΙΩΝ», που βρέθηκε στην πλαγία του λόφου Σώκαστρο, βόρεια των Καμινίων, στην θέση, Άγιος Αλέξανδρος το 1185
, και φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Η στήλη είναι μια ορθογώνια επιτύμβια στήλη από πωρόλιθο, με διαστάσεις 95x40 εκ. και πάχος 14 εκ. Στην πλάκα εικονίζεται ένας πολεμιστής, που κρατάει ασπίδα και δόρυ. Στην πλάκα υπάρχουν δύο επιγραφές, με μικρή χρονολογική διαφορά στην εγχάραξη μεταξύ τους. Η γραφή είναι των Τυρρηνών Πελασγών, με Ετρουσκικά στοιχεία. Η επικρατέστερη χρονολόγηση, τοποθετεί την στήλη στον 5 αιω, π.χ.. 


Η στήλη των Καμινίων

Οι Πελασγοί κυριάρχησαν στη Λήμνο, ως το 511, όταν ηττήθηκαν από τον στρατηγό των Περσών Οτάνη. Οι Πέρσες λεηλάτησαν το νησί και επέβαλαν ως ηγεμόνα τον Λυκάρητο.

Το 510/509 π.χ, ο Αθηναίος στρατηγός Μιλτιάδης, απελευθερώνει την Λήμνο από τον περσικό ζυγό, το 494.χ όμως την ανακατέλαβαν οι Πέρσες, οι που έκαναν λιμενικά έργα στην Ηφαιστία και στο Καβείριο και εγκατέστησαν, Έλληνες φιλικά προσκείμενους σ’ αυτούς.Οι Αθηναίοι ανακατέλαβαν το νησί το 479 – 405 π.χ, και εγκατέστησαν τους πρώτους εποίκους.

Σταδιακά οι κάτοικοι της Λήμνου συγχωνεύονται με τους Αθηναίους, έτσι από τον 4ο αιώνα υπήρχαν στο νησί: Βουλή, Συνέλευση και γενικά πολιτικούς θεσμούς ανάλογους με εκείνους της Αθήνας. Κατά τους χρόνους της Αθηναϊκής κυριαρχίας, ήταν που επικράτησε και η ονομασία ΔΙΠΟΛΙΣ, που προήλθε από την ύπαρξη των δύο μεγάλων πόλεων Μύρινας και Ηφαιστείας.

Μεταξύ του 5 ου π।χ και 2ου μ.χ αιώνα, αναπτύσσεται σημαντική πνευματική και καλλιτεχνική κίνηση στην Λήμνο. Ο σπουδαιότερος όλων ο γλύπτης Αλκαμένης 440-430π.χ , ο οποίος υπήρξε μαθητής του Φειδία. Σύμφωνα με τον Παυσανία, έφτιαξε το δυτικό αέτωμα του Διός στην Ολυμπία, την περίφημη Αφροδίτη εν Κήποις, αγάλματα του Άρη, τρία της Εκάτης στην Αθήνα, χρυσελεφάντινο του Διονύσου, του Ασκληπιού στη Μαντινεία, του Ηφαίστου, σύμπλεγμα Πρόκνης και Ίτυος στην Ακρόπολη, σύμπλεγμα Ηρακλή και Αθηνάς. Διάσημοι ακόμα, πνευματικοί άντρες ήταν ο σοφιστής Αντίλοχος 5ος αιώνα π.χ, ο Απολλόδωρος 4ος αι. Π.χ, και Φιλόστρατος, 2ος/ 3ο αι μ.Χ.
 
Κατά τους 4ο και 3ο αιώνα, το νησί δέχτηκε δεκάδες επιδρομείς. Το 356 λεηλατείται από στόλο Ροδίων, Χίων και Βυζαντινών, ενώ το 346 π.χ, η Λήμνος υποτάχθηκε στους Μακεδόνες.

Το 318 καταλαμβάνεται από τον Κάσσανδρο, και το 315 από τον Αντίγονο Α΄ Μονόφθαλμο, ο οποίος έγινε αποδεκτός από τους Λημνίους. Ακολουθεί ο Δημήτριος ο Φαληρεύς, ο οποίος, στην αποτυχημένη προσπάθεια του να ανακτήσει τη Λήμνο για λογαριασμό των Αθηναίων, τη λεηλατεί. Στη συνέχεια, την καταλαμβάνουν διαδοχικά οι Αθηναίοι το 301 π.χ , οι Μακεδόνες το 294 π.χ, ο βασιλιάς της Θράκης Λυσίμαχος το 285 π.χ, ο οποίος κυβέρνησε τυραννικά, και ο Σέλευκος Α' Νικάτωρ της Συρίας το 281π.χ , τον οποίο όπως και το διάδοχό του Αντίοχο Α΄, οι Λήμνιοι υποδέχθηκαν με ανακούφιση και ανήγειραν ναούς προς τιμήν τους.

Από το 266 οι Μακεδόνες υπό τον Αντίγονο Γονατά κυριαρχούν το νησί και το διατηρούν ως την ήττα του Φιλίππου Ε΄ από τους Ρωμαίους στη μάχη στις Κυνός Κεφαλές, το 197. Ενδιάμεσα, ίσως επενέβησαν οι Πτολεμαίοι Φιλάδελφος και Ευεργέτης της Αιγύπτου και άλλοι σύμμαχοι των Αθηναίων, οι οποίοι ανακτούν προσωρινά το νησί γύρω στο 229 π.χ. Το 209 π.χ, οι Ρωμαίοι, λεηλατούν την Λήμνο, και αρπάζουν όλα τα αναθήματα και τα πολύτιμα σκεύη του ναού της Ηφαιστείας. Το έργο της καταστροφής συμπλήρωσε ισχυρός σεισμός που μετέβαλε σε ερείπια τις πόλεις Μύρινα και Ηφαιστεία.
 
Το 196 π.χ, όταν οι Ρωμαίοι έχουν πια κυριαρχήσει στον ελληνικό χώρο, κηρύσσουν τη Λήμνο ελεύθερη να εφαρμόζει τους δικούς της νόμους, αλλά με την υποχρέωση να δεχτεί ρωμαϊκή φρουρά. Το 188 π.χ, την παραχωρούν πάλι στους Μακεδόνες.

Τελικά, το 166 π.χ, παραχωρούν τη διοίκηση της στους Αθηναίους, η οποία διαρκεί ως τα τέλη του 2ου αιώνα μ.Χ., οπότε ο αυτοκράτορας Σεπτίμος Σεβήρος την κηρύσσει αυτοδιοίκητη, έως το 268 μ.Χ., όταν το νησί δέχθηκε την βάρβαρη λεηλασία, των Γότθων και των Ετρούλων.

Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους η Λήμνος δέχεται συνεχής πειρατικές επιδρομές, και λεηλατείται το 900 μ.Χ. από τους Άραβες. Με την κατάλυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας από τους Σταυροφόρους, την εξουσία στο νησί πήραν οι Ενετοί Ναβικαγιόζοι, μέχρι το 1278 μ.Χ, οπότε απελευθερώθηκε από τον Βυζαντινό ναύαρχο Λικάριο.

Αργότερα τη Λήμνο κυβέρνησαν οι Γενοβέζοι Γατελούζοι, έως ότου περιήλθε στην τουρκική κυριαρχία, και παραχωρήθηκε στον αδελφό του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου , Δημήτριο από τον Μωάμεθ Β΄ ως φέουδο। Σύντομα όμως ανακαταλήφθηκε από τους Ενετούς που το κράτησαν ως το 1479. 

Στα μέσα του 15ου αιώνα μ.Χ, έλαβε χώρα ηρωικό κατόρθωμα από τη νεαρή Μαρούλα, η οποία κατά την υπεράσπιση του φρουρίου του Κότσινα, είδε τον πατέρα της Ισί δωρο Κομνηνό, να πεθαίνει στη μάχη εναντίων των Τούρκων του Σουλεϊμάν. Η Μαρούλα σήκωσε το ξίφος του πατέρα της, ενθαρρύνοντας κατά’ αυτό τον τρόπο τους συμπατριώτες της, και κατάφερε με την τόλμη και το θάρρος της να απομακρύνει τους Τούρκους. Το νησί σώθηκε για ακόμη μια φορά και η Μαρούλα έγινε η ηρωίδα της Λήμνου.

Το μνημείο της Μαρούλας

Στην Τουρκοκρατία η Λήμνος υπέφερε υπό τον ξένο δυνάστη, παρά το γεγονός ότι του Τουρκικό δημόσιο εκμεταλλευόταν μονοπωλιακά την «Λημνία γη».

Το 1770 οι Ρώσοι αφού αποβιβάστηκαν στο νησί πολιόρκησαν με τη βοήθεια και των Λημνιών, το κάστρο της Μύρινας. Όμως λόγω των Τούρκικων δυνάμεων του Χασάν Τζεζάερλη, οι Ρώσοι εγκατέλειψαν το νησί αφήνοντας τους χριστιανούς της Λήμνου στην εκδικητική μανία των Τούρκων, θύμα της οποίας έπεσε μεταξύ άλλων και ο μητροπολίτης Λήμνου Ιωακείμ από τη Χίο.

Το 1821 η Λήμνος συμμετέχει στον αγώνα υπέρ της ανεξαρτησίας, η απελευθέρωση όμως έρχεται στις 8 Οκτωβρίου 1912, όταν ο ναύαρχος Κουντουριώτης, κατέπλευσε στο λιμάνι του Μούδρου και εξουδετέρωσε την τουρκική φρουρά.

Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους ο κόλπος του Μούδρου γίνεται το ορμητήριο του ελληνικού στόλου, που κατατροπώνει τον τουρκικό στην Ναυμαχία της Έλλης στις 3 Δεκεμβρίου 1912, και στην Ναυμαχία της Λήμνου, στις 5 Ιανουαρίου του 1913. Το Δεκέμβριο του 1914 η Λήμνος γίνεται τμήμα της Ελλάδος. Χρησιμοποιήθηκε ως ναυτική βάση και τόπος ανεφοδιασμού από τους Συμμάχους της Αντάντ το 1915, κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης. 

Κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία (1919-1922), αρκετοί Λημνιοί υπηρέτησαν στη Μεραρχία Αρχιπελάγους και πολέμησαν στις μάχες: Περγάμου, Εσκί Σεχίρ, Προύσσας και Μπουλούκισερ. Το νησί δέχτηκε μεγάλο κύμα προσφύγων, μετά τη μικρασιατική καταστροφή, που εγκαταστάθηκαν κυρίως στα χωριά Νέα Κούταλη και Άγιο Δημήτριο. Στο πόλεμο του 1940, οι Λημνιοί σύστησαν το Ανεξάρτητο Τάγμα Λήμνου, και πολέμησαν στο αλβανικό μέτωπο (αναφέρονται στις μάχες Κορυτσάς και Πόγραδετς).

Στις 25 Απριλίου 1941 κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής οργανώθηκαν πυρήνες αντίστασης, με πιό γνωστή την η ομάδα του λιμενάρχη Μούδρου Ι. Αρβανιτάκη, ο οποίος και εκτελέστηκε στις φυλακές του Μούδρου. Κατά τον εμφύλιο πόλεμο (1946- 1949) η Λήμνος γίνεται περιστασιακά τόπος εξορίας. (Ο ποιητής Γ. Ρίτσος ήταν ένας από τους εξόριστους).

Μετά τον πόλεμο, η οικονομία του νησιού αναπτύσσεται, στηριζόμενη κυρίως στις καλλιέργειες σιτηρών και βαμβακιού, στην παραγωγή μεταξοσκώληκα και στη σπογγαλιεία, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 1960 αρχίζει μεγάλο κύμα μετανάστευσης στο εξωτερικό.

Η Μύρινα η πρωτεύουσα του νησιού, χωρίζεται σε δύο μέρη από έναν βράχο, δημιουργώντας δύο γιαλούς, τον Ρωμαίικο και τον Τούρκικο. Ο Τούρκικος βρίσκεται στο λιμάνι, ενώ ο Ρωμαίικος με τα υπέροχα διατηρητέα κτίρια, βρίσκεται πίσω από αυτό, κοιτάζοντας προς το Άγιο όρος.

Στην κορυφή του βράχου, δεσπόζει επιβλητικό το κάστρο, το οποίο χτίστηκε το 1186, πάνω σε παλαιότερα ερείπια και επισκευάστηκε από τους Ενετούς και τους Τούρκους. Η Μυρίνα όπως λένε με καμάρι οι Λημνιοί είναι, η μοναδική πρωτεύουσα νησιού, που βλέπει προς την Ελλάδα και όχι την Τουρκία.

Λίγο πιο έξω από την Μύρινα, στον δρόμο προς το αεροδρόμιο, τα θέρμα, υπάρχουν ιαματικές πηγές, όπου κατά την Τουρκοκρατία είχε χτιστεί χαμάμ. Σε ένα μαγευτικό περιβάλλον, και σε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο, τα ιαματικά νερά του Ηφαίστου, προσφέρονται για χαλάρωση και για σωματική ευεξία. Το νερό είναι πόσιμο με θεραπευτικές ιδιότητες, για δερματικές παθήσεις, ρευματικά. Η θερμοκρασία του κυμαίνεται στους 44oC.

Κοντά στο χωριό Θάνος με την υπέροχη παραλία, στον Κάκκαβο, σε έναν λόφο ύψους 260μ, βρίσκεται ένα μοναδικό εξωκλήσι, η Παναγία η Κακαβιώτισα, που ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα, γιατί είναι χτισμένο στην κορυφή του λόφου, κατάλευκο χωρίς στέγη έχοντας ως σκέπη τον ίδιο τον βράχο.



Παναγιά η Κακαβιώτισα

Στα βόρεια, στον κόλπο Γομάτι, βρίσκεται από τα πιο απρόσμενα τοπία, που κάθε άλλο παρά Ελλά­δα θυμίζει.Είναι οι περίφημες Παχιές Αμμουδιές, οι «Αμμοθίνες» της Λήμνου, που εκτείνονται σε μία έκταση περίπου 7 στρεμμάτων. Μία έρημος δίπλα από την θάλασσα, πάνω στους λόφους. Οι αμμοθίνες προέρχονται από τη διάβρωση των ψαμμιτών και για την απόθεση τους συντελούν η βροχή και ο άνεμος.

Ιδιαίτερα τοπία επίσης ενταγμένα στις προστατευμένες περιοχές natura 200ο, οι εποχικοί υγρότοποι της «Χορταρόλιμνης» και της «Αλυκής», που φιλοξενούν, τα περίφημα «Φλαμίγκο».

Αξίζει ο επισκέπτης να επισκεφτεί το παλιό Πεδινό στον Δήμο Κούταλης, ένα χωρίο ξεχασμένο στον χρόνο, μιας και έχει εγκαταλειφθεί όπως ακριβώς ήταν μετά από σεισμό στην δεκαετία του '60। Μοναδική αίσθηση σαν σε ταινία...


παλιό Πεδινό

Στο κέντρο του νησιού, στο φυσικό λιμάνι Κότσινα, υπάρχει το άγαλμα της Μαρούλας, στο προαύλιο της εκκλησίας της «Ζωοδόχου Πηγής». Δίπλα στην εκκλησία υπάρχει «αγίασμα», βαθιά μέσα στη γη, που απαιτεί κατάβαση 65 σκαλοπατιών . Ο Κότσινας, ήταν σημαντική πόλη, τα ύστερα Βυζαντινά χρόνια και οχυρώθηκε με κάστρο μάλλον κατασκευασμένο από τους Βενετούς. Σήμερα διασώζονται ελάχιστα ίχνη του κάστρου.

Περνώντας από το αεροδρόμιο, κοντά στον Κότσινα το χωρίο Λύχνα, ένας (από τους πολλούς) αναπαλαιωμένος ανεμόμυλους αγναντεύει τον κόλπο της Λήμνου. Καταπληκτική θέα, ιδιαίτερα κατά το ηλιοβασίλεμα.


Στην κωμόπολη του Μούδρου, το δεύτερο ιστορικό λιμάνι της Λήμνου, αξίζει να δείτε τον ιερό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, χτισμένος το 1904, με μοναδική αρχιτεκτονική.


Στο Δημαρχείο του Μούδρο μπορείτε να δείτε εκθέματα από το απολιθωμένο δάσος της Λήμνου, ηλικίας 30 εκ χρόνων, που δυστυχώς δεν έχει αναδειχθεί καθόλου. Το μεγαλύτερο μέρος τους βρίσκεται στο ανατολικό μέρος του νησιού, και δυστυχώς είναι εκτεθειμένο τόσο στις καιρικές συνθήκες, όσο και στους ασυνείδητους επισκέπτες.


Το νησί έχει αναπτυγμένη γεωργία/κτηνοτροφία, πολλά θηράματα, και μοναδικά αποδημητικά πτηνά. Θα βρείτε επίσης πολλά μοναδικά τοπικά προϊόντα, όπως το φημισμένο αρωματικό λευκό κρασί της Λήμνου , το τυρί καλαθάκι, το μελίχλορο κίτρινο τυρί, το αρωματικό θυμαρίσιο μέλι, το εξαιρετικής ποιότητας ταχίνι, τις παστές σαρδέλες, τα τοπικά φλομάρια, και άλλα. 


Υπάρχουν επίσης, βιομηχανία χάρτου, βιομηχανία παραγωγής και εμφιάλωσης αναψυκτικών («Κρήνη»), βιομηχανίες Αρτοπαρασκευασμάτων, ζαχαροπλαστικής και τοπικών προιόντων, αλλά και βιομηχανία κατασκευής ηλεκτρικής κουβέρτας ( «DREAM»).

Τι είναι η Λήμνος τελικά;
Ένα νησί με μοναδική ιστορία, μοναδική ποικιλομορφία στο τοπίο, άνθρωποι ζεστοί που δεν γνωρίζουν τι σημαίνει άγχος,
παλιά πέτρινα αρχοντικά,εικόνες μίας άλλης εποχής. Εδώ ο τουρισμός δεν έχει παρέμβει ακόμα καταλυτικά στο τοπίο. Μοναδικές ακρογιαλιές με καταγάλανα νερά, (Τριακόσιουςι εβδομήντα οκτώ κόλπους και ακρογιαλιές έχει η Λήμνος): Θάνος, Πλατύ, Εβγάτης, Χαβούλι και πολλές ακόμα, σπαρμένοι αγροί, που χορεύουν στην πνοή του ανέμου...


Σημειώσεις
(1) .Λήμνος: ετυμολογική σχέση από το λήιον = καλλιεργημένο χωράφι, και το λήιμνος = ο τόπος που τρέφει καλά βόδια.
Αρχαία ονόματα έχουν τα περισσότερα χωριά και τοποθεσίες στη Λήμνο: Κορνός (απ’ το κρουνός = βρύση), Μύρινα (η αρχαία βασίλισσα του νησιού), Πέτασσος (το απόκρημνο ακρωτήρι απ’ όπου οι Λημνιές πέταξαν στη θάλασσα τους άπιστους άντρες τους), Κέρος (απ’ το κέρας = κέρατο), Ατσική (απ’ το Αττική), Μούδρος (απ’ το μύδρος = βράχος), Λύχνα (απ’ το λύχνος = λυχνάρι), Διάπορος (απ’ το διαπερνώ), Καμίνια (απ’ το κάμινος), Σαρδές, Θέρμα, Ηφαιστεία, Καβείρια, Πολιόχνη, κ.ά.
(2) Η Λήμνος έχει πληθυσμό 18104 κατοίκους (απογραφή 2001), είναι επαρχία του νομού Λέσβου μαζί με τον Άγιο Ευστράτιο. Διαιρείται σε τέσσερις δήμους -Μύρινας, Ατσικής, Νέας Κούταλης και Μούδρου- στους οποίους περιλαμβάνονται 32 χωριά.