Όταν ξέσπασε η ελληνική κρίση όλοι ήθελαν να αποφύγουν πάση θυσία την πτώχευση και την έξοδο της Ελλάδας απ' την Eυρωζώνη καθώς η ετοιμότητα για ένα τέτοιο ενδεχόμενο ήταν μηδενική και η αντίδραση των αγορών σε έναν άγνωστο και ανυπολόγιστο κίνδυνο θα μπορούσε να απειλήσει με διάλυση το ευρώ και να προκαλέσει μία άνευ προηγουμένου ευρωπαϊκή και διεθνή κρίση.
.Η διαπίστωση πως περισσότερο απ' το 90% των ελληνικών ομολόγων διέπονταν απ' το ελληνικό Δίκαιο, κάτι που επέτρεπε στην Ελλάδα να προκαλέσει επιμήκυνση ή και κούρεμα του χρέους της μεταφέροντας τις απώλειες της κυρίως στον ιδιωτικό τομέα (βρετανικό, αμερικανικό και ευρωπαϊκό) δεν εκλήφθηκε απ' την ΕΕ ως ευκαιρία αλλά αντιμετωπίστηκε ως απειλή.
.
Η απόφαση η Ελλάδα να μην προχωρήσει έγκαιρα σε αναδιάρθρωση αλλά να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα 'γέφυρα' μέσω του οποίου μεταφέρθηκαν οι δυνητικές ζημίες του ιδιωτικού τομέα στα ευρωπαϊκά κράτη ενέτεινε την κρίση, ενισχύοντας τον ομφάλιο λώρο των ευρωπαϊκών κρατών με τις τράπεζες τους και ανοίγοντας το δρόμο για επανάληψη αυτής της διαδικασίας σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
.
Για περισσότερο από δυο χρόνια η ΕΕ κρατά σε μηχανική στήριξη την Ελλάδα κερδίζοντας χρόνο για να προετοιμαστεί για την πιθανότητα εξόδου της απ' το ευρώ και για να προχωρήσει στο σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών και σήμερα πλέον τα πράγματα είναι διαφορετικά απ' ότι το 2009 ως προς το βαθμό ετοιμότητας για ένα τέτοιο ενδεχόμενο αν και πολλοί σημαντικοί κίνδυνοι εξακολουθούν να παραμονεύουν πίσω απ' ένα GREXIT.
Παρόλα αυτά η Ελλάδα έχει αφοπλιστεί απ' όλα τα νομικά της πλεονεκτήματα και δε μπορεί πια να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση μόνη της χωρίς να υποστεί μία καταστροφική πτώχευση, ενώ η ελληνική οικονομία έχει υποστεί τόσο μεγάλο πλήγμα εξαιτίας του προγράμματος εξαντλητικής λιτότητας, (η ελληνική ύφεση είναι σε διάρκεια ήδη η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο από το 1800 και μετά ενώ το ΑΕΠ της χώρας έχει ήδη μειωθεί περισσότερο από 20%) που οι αντοχές των πολιτών έχουν μειωθεί αποφασιστικά.
.
Είναι ενδιαφέρον, ωστόσο, πως μέχρι τη στιγμή του «Πανικού Παπανδρέου» η Ελλάδα συνέχιζε να προσελκύει επενδυτικά κεφάλαια, το χρηματιστήριο της κατέγραφε τη μεγαλύτερη άνοδο στον κόσμο σε ετήσια βάση (μέχρι το Νοέμβριο του 2009), οι τράπεζες της απολάμβαναν καταθέσεις στο ύψος ρεκόρ των 247 δις ευρώ, η πιστοληπτική βαθμολογία της βρισκόταν στο Α (δεύτερη υψηλότερη στην ιστορία της), η καταναλωτική εμπιστοσύνη είχε μπει σε φάση ανάρρωσης, οι αγορές κεφαλαίων ήταν ανοιχτές για δανεισμό τόσο για το κράτος όσο και για τις τράπεζες με λογικά επιτόκια και δεν ετίθετο θέμα εξυπηρέτησης του χρέους, οι τιμές των CDS της παρέμεναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα και η ανεργία είχε διατηρηθεί αισθητά κάτω απ' το 9,5%.
.
Από εκεί και πέρα η ελληνική κρίση μετατράπηκε σε ένα παιχνίδι εξυπηρέτησης ποικίλων συμφερόντων, με αυτά της Ελλάδας να περνούν σε τελευταία μοίρα. (1)
.
Tο Ελληνικό δημόσιο χρέος λοιπόν μετατράπηκε σε ιδιωτικό, δημιουργήθηκαν ειδικoί λογαριασμοί για να τοποθετούν τα νέα δανεικά οι εταίροι μας ώστε να μην μπορούμε να τα διαθέσουμε αλλού παρά μόνο στην εξυπηρέτηση των παλαιών χρεών, εκβιασμοί από την Τρόικα κάθε φορά που πρέπει να πάρουμε κάποια δόση, και όλο και νέα μέτρα. Περικοπές που για κάθε 1 ευρώ μέτρων αντιστοιχούν σε 1.5 € μείωση του Α.Ε.Π . (Το οποίο έχει μειωθεί πάνω από 20 % τα τελευταία 2 χρόνια).
.
.Η διαπίστωση πως περισσότερο απ' το 90% των ελληνικών ομολόγων διέπονταν απ' το ελληνικό Δίκαιο, κάτι που επέτρεπε στην Ελλάδα να προκαλέσει επιμήκυνση ή και κούρεμα του χρέους της μεταφέροντας τις απώλειες της κυρίως στον ιδιωτικό τομέα (βρετανικό, αμερικανικό και ευρωπαϊκό) δεν εκλήφθηκε απ' την ΕΕ ως ευκαιρία αλλά αντιμετωπίστηκε ως απειλή.
.
Η απόφαση η Ελλάδα να μην προχωρήσει έγκαιρα σε αναδιάρθρωση αλλά να ακολουθήσει ένα πρόγραμμα 'γέφυρα' μέσω του οποίου μεταφέρθηκαν οι δυνητικές ζημίες του ιδιωτικού τομέα στα ευρωπαϊκά κράτη ενέτεινε την κρίση, ενισχύοντας τον ομφάλιο λώρο των ευρωπαϊκών κρατών με τις τράπεζες τους και ανοίγοντας το δρόμο για επανάληψη αυτής της διαδικασίας σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
.
Για περισσότερο από δυο χρόνια η ΕΕ κρατά σε μηχανική στήριξη την Ελλάδα κερδίζοντας χρόνο για να προετοιμαστεί για την πιθανότητα εξόδου της απ' το ευρώ και για να προχωρήσει στο σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης και διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών και σήμερα πλέον τα πράγματα είναι διαφορετικά απ' ότι το 2009 ως προς το βαθμό ετοιμότητας για ένα τέτοιο ενδεχόμενο αν και πολλοί σημαντικοί κίνδυνοι εξακολουθούν να παραμονεύουν πίσω απ' ένα GREXIT.
Παρόλα αυτά η Ελλάδα έχει αφοπλιστεί απ' όλα τα νομικά της πλεονεκτήματα και δε μπορεί πια να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση μόνη της χωρίς να υποστεί μία καταστροφική πτώχευση, ενώ η ελληνική οικονομία έχει υποστεί τόσο μεγάλο πλήγμα εξαιτίας του προγράμματος εξαντλητικής λιτότητας, (η ελληνική ύφεση είναι σε διάρκεια ήδη η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο από το 1800 και μετά ενώ το ΑΕΠ της χώρας έχει ήδη μειωθεί περισσότερο από 20%) που οι αντοχές των πολιτών έχουν μειωθεί αποφασιστικά.
.
Είναι ενδιαφέρον, ωστόσο, πως μέχρι τη στιγμή του «Πανικού Παπανδρέου» η Ελλάδα συνέχιζε να προσελκύει επενδυτικά κεφάλαια, το χρηματιστήριο της κατέγραφε τη μεγαλύτερη άνοδο στον κόσμο σε ετήσια βάση (μέχρι το Νοέμβριο του 2009), οι τράπεζες της απολάμβαναν καταθέσεις στο ύψος ρεκόρ των 247 δις ευρώ, η πιστοληπτική βαθμολογία της βρισκόταν στο Α (δεύτερη υψηλότερη στην ιστορία της), η καταναλωτική εμπιστοσύνη είχε μπει σε φάση ανάρρωσης, οι αγορές κεφαλαίων ήταν ανοιχτές για δανεισμό τόσο για το κράτος όσο και για τις τράπεζες με λογικά επιτόκια και δεν ετίθετο θέμα εξυπηρέτησης του χρέους, οι τιμές των CDS της παρέμεναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα και η ανεργία είχε διατηρηθεί αισθητά κάτω απ' το 9,5%.
.
Από εκεί και πέρα η ελληνική κρίση μετατράπηκε σε ένα παιχνίδι εξυπηρέτησης ποικίλων συμφερόντων, με αυτά της Ελλάδας να περνούν σε τελευταία μοίρα. (1)
.
Tο Ελληνικό δημόσιο χρέος λοιπόν μετατράπηκε σε ιδιωτικό, δημιουργήθηκαν ειδικoί λογαριασμοί για να τοποθετούν τα νέα δανεικά οι εταίροι μας ώστε να μην μπορούμε να τα διαθέσουμε αλλού παρά μόνο στην εξυπηρέτηση των παλαιών χρεών, εκβιασμοί από την Τρόικα κάθε φορά που πρέπει να πάρουμε κάποια δόση, και όλο και νέα μέτρα. Περικοπές που για κάθε 1 ευρώ μέτρων αντιστοιχούν σε 1.5 € μείωση του Α.Ε.Π . (Το οποίο έχει μειωθεί πάνω από 20 % τα τελευταία 2 χρόνια).
.
Μέτρα υφεσιακά, φοροεισπρακτικά, με μία κοινωνία σε πλήρη αποδόμησης, και αφασία εμπρός στον πανικό της νέας αυτής πρωτόγνωρης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί. Κοινωνία σε αποσύνθεση εφόσον καταρρίπτονται μύθοι και παγιωμένες συνειδησιακές καταστάσεις αλλά και τρόποι ζωής, κοινωνία με ζοφερό παρόν και δυσοίωνο αύριο. Oι μισθοί που έχου υποχωρήσει στα επίπεδα της δεκαετίας του 1980, η κατανάλωση στα επίπεδα του 1995, ενώ η κερδοφορίας των επιχειρήσεων – όσον επιβίωσαν – αυξήθηκε κατά 40.!!!Εκρηκτική ανεργία που θα πλησιάσει το 30%, κάτι που είχε συμβεί την δεκαετία του 1960. Μείωση μισθών σε μία νέα γενιά δίχως μέλλον, στα πλαίσια μίας δήθεν ανταγωνιστικότητας μίας από χρόνια αποβιομηχανοποιημένης οικονομίας.
.
.
Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει κληθεί να δώσει εξηγήσεις για το δημοψήφισμα. Η συζήτηση διαρκεί δύο ώρες χωρίς διακοπή με την ένταση να είναι στα ύψη. Η Μέρκελ κάθεται απέναντι στον Παπανδρέου. Αριστερά της Μέρκελ και απέναντι στον Ομπάμα, ο Σαρκοζί. Δεξιά της Καγκελαρίου, ο Σόιμπλε. Αριστερά του Σαρκοζί, ο Ζιπέ. Κι αριστερά του Ζιπέ, εγώ.
Το κλίμα είναι βαρύ και ξεκινάει ένα μπρα ντε φερ με τον Παπανδρέου, ο οποίος συνοδεύεται από τον υπουργό του των Οικονομικών. «Σ’ το λέμε ξεκάθαρα, εάν κάνεις δημοψήφισμα δεν υπάρχει σχέδιο σωτηρίας» λεει ο Σαρκοζί στον Έλληνα Πρωθυπουργό. Ο Παπανδρέου κάνει ότι δεν καταλαβαίνει. Με παγωμένο βλέμμα, η Μέρκελ επαναλαμβάνει στον Έλληνα Πρωθυπουργό το ίδιο πράγμα με πολύ αποφασιστικό τρόπο. Είναι ένας ψυχολογικός πόλεμος. Η ένταση ανεβαίνει κι άλλο. Ο Σαρκοζί τού επαναλαμβάνει τους όρους μας σε στυλ τελεσιγράφου. Ο Παπανδρέου ιδρώνει, αντιστέκεται, προσπαθεί να επιχειρηματολογήσει.
.
Ο Ομπάμα παρατηρεί τη σκηνή, ακούσει προσεκτικά. Μερικές φορές συνοψίζει τα πράγματα, ηρεμεί το παιχνίδι όταν η ένταση ανεβαίνει. Ο Παπανδρέου παίζει την καριέρα του. Ιδρώνει όλο και πιο πολύ, ταλαντεύεται από τις αρχικές του θέσεις, έπειτα καταρρέει. Στο τέλος δεν έχει άλλη επιλογή: αναγκάζεται να τοποθετηθεί υπέρ ή κατά του ευρώ. Καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί πια να ξεφύγει από αυτό ερώτημα υποβάλλοντας το στον λαό του. Είμαι παρών στον πολιτικό θάνατο σε ζωντανή μετάδοση. Έπειτα από δύο ώρες αντιπαράθεσης, παραδίδει τα όπλα. Έρχεται η σειρά του Μπερλουσκόνι, δεν θα αντέξει για πολύ. Παπανδρέου, Μπερλουσκόνι, δύο πρωθυπουργοί θα πέσουν. Είμαστε σε καιρό ειρήνης. Δύο πρωθυπουργοί θα πέσουν κάτω από διεθνή πίεση.
.
Αν ωστόσο η κατάσταση στην Ελλάδα επιδεινωθεί κι' άλλο ή αν η κρίση παραταθεί, τότε θα αρχίσουμε να μιλάμε για οικονομική γενοκτονία των Ελλήνων και σε μία τέτοια περίπτωση η κοινωνική αναταραχή μπορεί να λάβει ακραίες και καταστροφικές μορφές έκφρασης, κάτι το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να αποφευχθεί.
Ως επίλογο επιλέγω με κάποιες από τις σκέψεις του τραγουδοποιού Μανώλης Ρασούλη, που έστειλε λίγο πριν το θάνατό του στη φίλη του και δημοσιογράφο Ζωή Νιομανάκη από την εφημερίδα «Το Ποντίκι».
Το κλίμα είναι βαρύ και ξεκινάει ένα μπρα ντε φερ με τον Παπανδρέου, ο οποίος συνοδεύεται από τον υπουργό του των Οικονομικών. «Σ’ το λέμε ξεκάθαρα, εάν κάνεις δημοψήφισμα δεν υπάρχει σχέδιο σωτηρίας» λεει ο Σαρκοζί στον Έλληνα Πρωθυπουργό. Ο Παπανδρέου κάνει ότι δεν καταλαβαίνει. Με παγωμένο βλέμμα, η Μέρκελ επαναλαμβάνει στον Έλληνα Πρωθυπουργό το ίδιο πράγμα με πολύ αποφασιστικό τρόπο. Είναι ένας ψυχολογικός πόλεμος. Η ένταση ανεβαίνει κι άλλο. Ο Σαρκοζί τού επαναλαμβάνει τους όρους μας σε στυλ τελεσιγράφου. Ο Παπανδρέου ιδρώνει, αντιστέκεται, προσπαθεί να επιχειρηματολογήσει.
.
Ο Ομπάμα παρατηρεί τη σκηνή, ακούσει προσεκτικά. Μερικές φορές συνοψίζει τα πράγματα, ηρεμεί το παιχνίδι όταν η ένταση ανεβαίνει. Ο Παπανδρέου παίζει την καριέρα του. Ιδρώνει όλο και πιο πολύ, ταλαντεύεται από τις αρχικές του θέσεις, έπειτα καταρρέει. Στο τέλος δεν έχει άλλη επιλογή: αναγκάζεται να τοποθετηθεί υπέρ ή κατά του ευρώ. Καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί πια να ξεφύγει από αυτό ερώτημα υποβάλλοντας το στον λαό του. Είμαι παρών στον πολιτικό θάνατο σε ζωντανή μετάδοση. Έπειτα από δύο ώρες αντιπαράθεσης, παραδίδει τα όπλα. Έρχεται η σειρά του Μπερλουσκόνι, δεν θα αντέξει για πολύ. Παπανδρέου, Μπερλουσκόνι, δύο πρωθυπουργοί θα πέσουν. Είμαστε σε καιρό ειρήνης. Δύο πρωθυπουργοί θα πέσουν κάτω από διεθνή πίεση.
.
Αν ωστόσο η κατάσταση στην Ελλάδα επιδεινωθεί κι' άλλο ή αν η κρίση παραταθεί, τότε θα αρχίσουμε να μιλάμε για οικονομική γενοκτονία των Ελλήνων και σε μία τέτοια περίπτωση η κοινωνική αναταραχή μπορεί να λάβει ακραίες και καταστροφικές μορφές έκφρασης, κάτι το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να αποφευχθεί.
Ως επίλογο επιλέγω με κάποιες από τις σκέψεις του τραγουδοποιού Μανώλης Ρασούλη, που έστειλε λίγο πριν το θάνατό του στη φίλη του και δημοσιογράφο Ζωή Νιομανάκη από την εφημερίδα «Το Ποντίκι».
«Στην Ελλάδα σφυρηλατήθηκε και εγκαθιδρύθηκε ένας μέσος πολίτης, μικροαστός, νεόπλουτος, αρχοντοχωριάτης. Επικυριάρχησε στο κοινωνικό, πολιτικό, ιστορικό, ψυχολογικό, αισθητικό προσκήνιο, καταστρέφοντας τον ρυθμό και το στυλ της χώρας.
.
.
Υπάρχει μια άλλη Ελλάδα μες στην Ελλάδα, εξόριστη και καταδικασμένη από τα ποικίλα golden boys και τους εγχώριους κερδοσκόπους που δεν αναγνωρίζουν πατρίδα ή πολιτισμό, αλλά ορκίζονται στη money-land. Ανίκανοι και άπληστοι.
Όλα ελέγχονται από το ΔΝΤ, την Ευρώπη, τους Γεωργιανούς και Ρουμανόγυφτους εγκληματίες. Παλιότερα σκεφτόμουν μήπως φέρναμε 100 Γερμανούς (βλέπε Ρεχάγκελ), να αναλάβουν για 100 χρόνια τη χώρα, μπας και ισορροπήσει. Θα με κατηγορούσαν για ανθέλληνα. Τώρα τους έφεραν ή ήρθαν λόγω ανωτέρας βίας και την πληρώνουν αυτοί που δεν έφταιξαν. Χιλιάδες χάνουν τις δουλειές τους, άλλοι αυτοκτονούν και άλλοι αγοράζουν ακριβά σπίτια στο κέντρο του Λονδίνου.
.
.
Κατά τα άλλα, τα εκλεκτά στελέχη του ελληνικού status πουλούν φούμαρα ότι είναι απόγονοι του Αριστοτέλη, του Σωκράτη και του Ηράκλειτου. Και αυτά χωρίς εσωτερική λογική, και έτσι ξανακαταλήξαμε σε μια νέα Greek salad, σε μια δραματική φαρσοκωμωδία. Εγώ προσπάθησα να καταλάβω τι συμβαίνει και να αντιπροτείνω κάποιες λύσεις. Ως εκ τούτου υπέστην ποικίλα πογκρόμ.
Ηττήθηκε η αντίληψή μας, γι' αυτό φτάσαμε στο παρόν χάλι...»
(1) Απόσπασμα από συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche του χρηματιστηριακού τεχνικού αναλυτή Πάνου Παναγιώτου.