Οι ανακαλύψεις του Ερατοσθένη του Κυρηναίου

                                        Ο παγκόσμιος χάρτης κατά τον Ερατοσθένη

Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος, γεννήθηκε στην Κυρήνη της σημερινής Λιβύης το 276 π.Χ. και πέθανε στην Αλεξάνδρεια το 194 π.Χ.. Ήταν μαθηματικός, γεωγράφος και αστρονόμος.Τα σπουδαιότερα επιτεύγματά του ήταν τα εξής: 

Γνωρίζοντας πως η  γη είναι σφαιρική *, υπολόγισε την περιφέρεια της γης σε 252.000 στάδια ( 39.690 χιλιόμετρα, σήμερα υπολογίζεται σε 40.008 χιλιόμετρα).

Μέτρησε την ακτίνα της Σελήνης και της απόστασης της από την Γη.

Μέτρησε την ακτίνα του Ήλιου και της απόστασης του από την Γη.

Κατασκεύασε τον πρώτο παγκόσμιο  χάρτη της τότε οικουμένης.

Επινόησε  το σύστημα των γεωγραφικών παραλλήλων. Μέτρησε την απόκλιση του άξονα της γης με μεγάλη ακρίβεια.

Κατασκεύασε έναν αστρικό χάρτη που περιείχε 675 αστέρες.

Εφηύρε τον σφαιρικό αστρολάβο, που τον χρησιμοποιούσαν ευρέως μέχρι την εφεύρεση του πλανηταρίου τον 18ο αιώνα.

Πρότεινε την προσθήκη στο ημερολόγιο μίας ημέρας ανά τέσσερα χρόνια και προσπάθησε να συνθέσει μία ιστορία βασισμένη σε ακριβείς ημερομηνίες. 

 Παραπομπή *

Την σφαιρικότητα της γής την υποστήριζαν ο  Θαλής ο Μιλήσιος,  ο Αναξίμανδρος, ο Πυθαγόρας και ο Παρμενίδης. Περίπου δυο αιώνες αργότερα, ο Αριστοτέλης επιβεβαίωσε και πειραματικά τις φιλοσοφικές θέσεις των προγενέστερων, όπως άλλωστε αργότερα και ο Αρχιμήδης. Σύμφωνα όμως με τον Σταγειρίτη φιλόσοφο και δάσκαλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η Γη είναι μεν σφαιρική αλλά στέκει ακίνητη στη μέση του στερεώματος.

Οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι προχώρησαν ακόμα περισσότερο και υποστήριξαν ότι η Γη δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Αντίθετα με τα όσα πίστευαν ως τότε, οι Πυθαγόρειοι αποδείξανε ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της και γύρω από τον Ήλιο. Ο Ηρακλείδης ο Ποντικός και κυρίως ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (320 - 250 π.Χ.) είναι οι πρώτοι που συνέλαβαν τη μεγάλη αλήθεια.

Στα μέσα του Β’ μ.Χ. αιώνα, ο Πτολεμαίος Κλαύδιος συστηματοποίησε τις ως τότε αντιλήψεις παρασιωπώντας τις θέσεις των Πυθαγόρειων φιλοσόφων. Γι’ αυτόν, η Γη είναι μια ακίνητη σφαίρα στο κέντρο του κόσμου κι όλα τα άλλα ουράνια σώματα περιστρέφονται γύρω της. Για περίπου 1500 χρόνια, όποιος τολμούσε να αμφισβητήσει την ακινησία του πλανήτη μας, εθεωρείτο αιρετικός κι αντιμετώπιζε το ανάθεμα της Εκκλησίας.

Έτσι, στίς 22 Ιουνίου του 1633, ο πατέρας της σύγχρονης αστρονομίας, αστρονόμος, φιλόσοφος και φυσικός Γαλιλαίος Γαλιλέι (Galileo Galilei) αναγκάζεται να αποκηρύξει ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης τη θεωρία του, που έβαζε στο κέντρο του σύμπαντος τον ήλιο και όχι την Γη, όπως μέχρι τότε υποστήριζε η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.