Στην σκιά ενός αρχαίου πλατάνου, εκεί όπου ο χρόνος σιωπά και η γη αναπνέει αργά, ζούσε ένας άνθρωπος σπάνιος. Δεν είχε τίτλους ούτε πλούτη. Κι όμως, το φως του προσώπου του και η γαλήνη των λόγων του τραβούσαν ανθρώπους από μακρινούς τόπους, σαν οι ψυχές να τον θυμόντουσαν από παλιά.
Δίδασκε χωρίς έδρα, χωρίς βιβλία, χωρίς θόρυβο. Όλη η φύση ήταν το ιερό του, και οι λέξεις του σπόροι που φύτρωναν μέσα στους ανθρώπους.
«Μάθε να ζεις», έλεγε, «με ρυθμό και παύση, όπως αναπνέει το σύμπαν. Η Φύση δεν βιάζεται και τίποτε δεν της λείπει. Εισέπνευσε βαθιά, κράτησε, κι εκπνέοντας θυμήσου: αυτή η πνοή που αφήνεις, είναι η πνοή που θα αναπνεύσει το δέντρο. Κι όταν το δέντρο εκπνεύσει, θα αναπνεύσεις εσύ. Όλα είναι ένα.»
Δεν πίστευε σε ναούς από πέτρα, αλλά σε ναούς από φως, από σώμα και γη. Ο ίδιος ξυπνούσε με τον Ήλιο και στεκόταν με πρόσωπο και παλάμες στραμμένες προς τον ουρανό, ψιθυρίζοντας:
☀️ «Ήλιε νοητέ, Ήλιε πνευματικέ, Ήλιε ζωογόνε, αφύπνισέ με, φώτισέ με, αναζωογόνησέ με.»☀️
Ήταν λιτός, σχεδόν ασκητικός. Έτρωγε απλά, μιλούσε απλά, ζούσε βαθιά. Πίστευε πως το σώμα είναι ιερός ναός, και ότι η ψυχή το κατοικεί όπως ο άνεμος κατοικεί στα φύλλα. «Γυμνάστε το σώμα σας», έλεγε, «όχι για να το επιδείξετε, αλλά για να το εξυγιάνετε. Γυμνάστε τον νου σας με φιλοσοφία. Η σκέψη είναι άσκηση, όχι επίδειξη.»
Μιλούσε για τρεις ειδών ανθρώπους: εκείνους που βλέπουν, εκείνους που βλέπουν όταν τους δείχνουν, και εκείνους που δεν βλέπουν. «Αν θέλεις να δεις», συμβούλευε, «κλείσε τα μάτια σου. Υπάρχει ένας άλλος τρόπος θέασης, εσωτερικός, που δεν εξαρτάται από τα φαινόμενα αλλά από την ενόραση.»
Η αυτογνωσία για εκείνον ήταν το πρώτο και ύστατο βήμα. Να φυλάς το Θείο μέσα σου καθαρό και αλώβητο. Να μην ενεργείς στα τυφλά. Να μην προσποιείσαι. Να μην εξαρτάσαι από το πώς σε βλέπουν οι άλλοι. Η ψυχή σου δεν χρειάζεται καθρέφτες· χρειάζεται καθαρότητα.
«Για να αντικρίσει η ψυχή σου το Ωραίο», έλεγε, «πρέπει πρώτα να γίνει ωραία η ίδια.»
Οραματιζόταν έναν άνθρωπο ενάρετο, ελεύθερο, απλό, φίλο της σιωπής, φίλο της δικαιοσύνης. «Το δόγμα δηλητηριάζει την ψυχή», προειδοποιούσε. «Η Αλήθεια δεν είναι λάβαρο· είναι δρόμος. Μην εμπιστεύεσαι εκείνον που λέει “βρήκα την Αλήθεια”, αλλά τον ταπεινό που ακόμα την ψάχνει.»
Τη νύχτα δίδασκε πρίν αφεθείς στην αγκαλιά του Μορφέα να κάνεις έναν μικρό απολογισμό:
«Τι έκανα που δεν έπρεπε; Τι έκανα που έπρεπε; Τι έπρεπε να κάνω και δεν το έκανα;»
Ζητούσε από τους ανθρώπους να ζουν με νόημα. Να αναζητούν γνώση, κάλλος, αρμονία. Να μην κάνουν ποτέ σε άλλους αυτό που δεν θα ήθελαν για τον εαυτό τους. Να υπηρετούν την ελευθερία, να ερωτεύονται το φως, να τιμούν τους προγόνους και να αφήνουν στον κόσμο κάτι περισσότερο από ό,τι πήραν.
Κάποτε, όταν ένας ισχυρός και πλούσιος ξένος ήρθε με την πρόθεση να του χαρίσει όλα του τα πλούτη, μόνο και μόνο για να του αποκαλύψει πού βρίσκονται οι Θεοί, εκείνος αποκρίθηκε ήρεμα:
«Αλήθεια, ξένε... Πού δεν βρίσκονται οι Θεοί; Δεν χρειάζεται να ψάχνουμε τους Θεούς, αλλά να αποφεύγουμε ό,τι μας κάνει να μην μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε την πανταχού παρουσία τους. Ο Λατρεύων το Παν, λατρεύει και το επιμέρους. Αγάπησε τη φύση. Παρατήρησε τον κύκλο της ζωής και του ουρανού. Το Θείο ενυπάρχει στη φύση, αλλά και μέσα σου. Το Θείο ενυπάρχει με γήινο τρόπο μέσα μας, και το μέσα μας ενυπάρχει με κοσμικό τρόπο στο Σύμπαν. Θείο και Κοσμικό ταυτίζονται.»
Έπειτα, σιώπησε. Και σαν η σιωπή του να άνοιξε έναν άλλο ορίζοντα, πρόσθεσε:
«Ξέρεις... Οι διδασκαλίες, οι θεωρίες, οι ιδεολογίες, προσφέρουν πολλά στην αγωγή του ανθρώπου. Μα όχι το ουσιώδες. Διότι το ουσιώδες δεν διδάσκεται. Η μόνη τους αξία είναι να αποκαλύπτουν το ουσιώδες εκεί που ήδη υπάρχει, κρυμμένο. Αν αυτό δεν φωλιάζει από μόνο του στο βάθος του ανθρώπου, καμιά διδασκαλία δεν μπορεί να το εμφυτεύσει...»
Σήκωσε το βλέμμα του και κοίταξε πέρα, σαν να έβλεπε πίσω από τον κόσμο, πίσω από τις λέξεις.
«Το βλέπω παντού», είπε σχεδόν θλιμμένα, «ψυχές ευγενικές, όχι κενόδοξες· πνεύματα ευπαθή, όχι αργά· υπάρξεις μεριμνητικές, όχι αμέριμνες. Σπεύδουν σε διαλέξεις, σε ομιλίες, ψάχνουν σε βιβλία και εφημερίδες να βρουν τον λόγο τον πηγαίο, τον ξεδιψαστικό. Μα στο τέλος αποκάμνουν. Η παραπλάνηση είναι κατακλυσμική. Είναι οι ναυαγισμένοι μέσα στον παφλασμό της θνητής φλυαρίας.»
Έπειτα σώπασε πάλι. Και η σιωπή του αυτή δεν ήταν άδεια. Ήταν πλήρης. Ήταν το Ουσιώδες που δεν διδάσκεται.
Το παραπάνω κείμενο αποτελεί σύνθεση παλαιότερων κειμένων μου, με επεξεργασία Τ.Ν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου